Europa w latach 1815-1848 - opracowanie, najważniejsze informacje

Zakończenie wojen napoleońskich i nowy ład europejski, wprowadzony decyzjami Kongresu Wiedeńskiego, dał Europie ponad trzydzieści lat względnego spokoju. Porażka Napoleona i restauracja Burbonów przywróciły równowagę na kontynencie, mimo że pewne zmiany były nieodzowne. Nie udało się między innymi odbudować dawnego ustroju Rzeszy, zamiast niego tworząc Związek Niemiecki, pod przewodnictwem Austrii. Również sprawa polska, poruszona przez Napoleona, wymagała zmian w porozbiorowym ładzie i doprowadziła do utworzenia szeregu namiastek państwowości, mających w założeniu zaspokajać, albo przynajmniej kontrolować polskie ambicje niepodległościowe.

Ład powiedeński nie okazał się jednak trwały. Czasy napoleońskie spowodowały rozprzestrzenienie się nowych idei, których nie dało się już zatrzymać, mimo prób powrotu do starego porządku. Jedną z nich było rozbudzenie świadomości narodowej wielu narodów, zwłaszcza zaś poczucia jedności niemieckiej. We Francji dynastia Burbonów nie potrafiła uzyskać takiej władzy ani szacunku, jaką miała przed rewolucją, a próba zaostrzenia kursu polityki wewnętrznej poskutkowała wybuchem rewolucji, w lipcu 1830. W tym samym roku doszło też do rewolucji w Holandii, od której oderwała się Belgia. Interwencja sygnatariuszy Świętego Przymierza nie nastąpiła, podważając jego autorytet. Z drugiej strony, niepowodzeniem zakończyła się walka wyzwoleńcza Polaków w powstaniu listopadowym (1830 - 1831).

Ostatecznie okazało się, że rozbudzone ambicje obywateli, w połączeniu z hasłami narodowymi i obywatelskimi, wyniesionymi jeszcze z czasów napoleońskich, nie były możliwe do stłumienia za pomocą ostrego kursu polityki wewnętrznej. W 1848 roku przez kontynent przetoczyła się fala wystąpień ludowych, które wymusiły na władcach szereg zmian i ewolucję ustroju politycznego.