Po II wojnie światowej, stworzone przez zwycięskie państwa alianckie Państwo Izrael, siłą wepchnięte w sam środek terytorium zjętego przez pierwiastek etnicznie arabski (w znaczeniu muzułmańskim), spowodowało konflikt zbrojny, trwający nieprzerwanie kilkadziesiąt już lat.
Ruch syjonistyczny końca XIX wieku
Nazwa ruchu wywodzi się od jerozolimskiego wzgórza Syjon w Jerozolimie. Wzgórze to miało dla Izraelczyków szczególne znaczeni,e jako że znajdowała się w tym miejscu twierdza Jebuzytów zdobyta przez króla Dawida, który umieścił tam Arkę Przymierza, zawierającą tablice Dziesięciu Przykazań, które są symbolem przymierza, jakie Jahwe zawarł z ludem Izraela. Syjon jest także określeniem odnoszącym się do całego ludu Izraela, który w tym znaczeniu jest narodem wybranym przez Boga. W tradycji żydowskiej Syjon jest też symbolem ziemi obiecanej, której posiadanie Bóg obiecał Izraelitom.
Syjonizm, w znaczeniu politycznym, jest ruchem dążącym do odbudowania żydowskiego państwa narodowego na terenach starożytnego Izraela, które w owym okresie (koniec XIX w.) było we władaniu Wielkiej Brytanii, jako tzw. Brytyjski Mandat Palestyny. Termin jest też jedną z nazw na określenie Jerozolimy i Ziemi Izraela.
Od I w. n. e. większość Żydów mieszkała poza Palestyną. Bardzo niewielka ich liczba zamieszkiwała tereny, które kiedyś były ich państwem. W XIX wieku zaczął się natomiast, w związku z rozwojem ruchu syjonistycznego, proces migracji Żydów do ich kolebki (alija). Ruch ten dążył do utworzenia niezależnego i niepodległego Państwa Izrael, na terenach Palestyny i Jerozolimy. Postulatem było utworzenie prawnie zabezpieczonej siedziby dla ludu żydowskiego. Problem w tym, że tereny przez kilkaset lat były zdominowane przez Turków Osmańskich. Doprowadziło to do zakorzenienia się w tamtejszym rejonie światowej islamu. Tereny te zamieszkiwali muzułmanie, a więc element skrajnie różny pod względem kultury i religii od Żydów. Żydzi jednak już pod koniec XIX w. uzyskali poparcie Brytyjczyków dla stworzenia niezależnego państwa na tym terenie. Niemałą rolę odegrały tu fale migracji ludności żydowskiej do Palestyny, jakie z różnych krajów płynęły w tamten rejon Europy z różnych krajów, zwłaszcza po wprowadzeniu antysemickich ustaw norymberskich w 1933 roku, kiedy niemieccy i austriaccy Żydzi stali się bezpaństwowcami. Olbrzymia fala migracji Żydów do Palestyny doprowadziła do rewolty arabskiej, która miała miejsce w latach 1936-39. Brytyjczycy sprawujący kontrole nad tym terenem, utworzyli tzw. komisję Peela, która miała zbadać sytuacje w Palestynie. Wezwała ona do utworzenia dwóch państw: żydowskiego i arabskiego. Pomysł ten nie uzyskał jednak aprobaty rządu brytyjskiego.
Sytuacja po zakończeniu II wojny światowej
Po II wojnie światowej nastąpiły kolejne wydarzenia, które w efekcie doprowadziły do wybuchu konfliktu. W 1947 roku ONZ podzielił Palestynę na trzy części: państwo żydowskie, państwo arabskie i terytorium kontrolowane przez ONZ. Wzajemna niechęć między Żydami a Arabami narastała. Momentem kulminacyjnym była deklaracja niepodległości Izraela, która została ogłoszona przez Agencję Żydowską kierowana przez Ben Guriona, 14 maja 1948 roku, w chwili wycofania się z Palestyny Brytyjczyków. W odpowiedzi na deklaracje niepodległości armie państwa arabskich, wkroczyły do Palestyny. Były to armie Egiptu, Syrii, Transjordanii, Sudanu, Iraku, Libanu, Arabii Saudyjskiej i Jemenu. Wojna zakończyła się zawieszeniem broni w 1948 roku, lecz doprowadziła do exodusu 711 tysięcy palestyńskich Arabów, co tylko w efekcie zaostrzyło konflikt. Tereny, które kontrolowały wojska żydowskie i arabskie oddzielała tzw. Zielona Linia. I wojna izraelsko-arabska zakończyła się w 1948 roku powstaniem Państwa Izrael a także zajęciem terenów w tzw. Strefie Gazy przez Egipt oraz terenów tzw. Zachodniego Brzegu przez Jordanię. W krajach arabskich doszło do prześladowań Żydów, którzy je zamieszkiwali. Zaczęła się kolejna fala migracji Żydów do Izraela. W latach 1951-52 ponad 100 tysięcy Żydów opuściło Irak. Zasadniczo Izrael powstał dzięki przychylności Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej, która przez cały okres istnienia państwa, jest czynnikiem wspierającym i gwarantem niezawisłości. Przynależność tego terenu jest do dzisiaj sporna. Żydzi widzą w nim Ziemię Obiecaną i swoją historyczną stolicę, Jerozolimę, teren, który stanowi ich cywilizacyjna i religijna kolebkę. Arabowie jednak zamieszkiwali na tym terenie kilkaset lat. Historia Imperium Osmańskiego nierozerwalnie łączy się z dominacja islamu na tych terenach, który także widzi w nim dom. Palestyna jest terenem ścierania się tych religii, obu w zasadzie ortodoksyjnych w swych założeniach.