Odkrycie sekretu energii atomowej, jak również jej późniejsze zastosowanie w przemyśle i wojsku było zasługą prac szeregu naukowców, którzy na początku XX wieku zainteresowali się możliwościami danymi przez nowe odkrycia w fizyce. Prace nad energią atomową były prowadzone niezależnie od siebie w wielu ośrodkach badawczych na całym świecie. Jednym z najbardziej prężnych z nich były laboratoria w USA, gdzie badaniami przewodził światowej klasy naukowiec, Robert Oppenheimer.
Robert Oppenheimer - biografia
Data urodzenia, lata młodzieńcze i wykształcenie
Oppenheimer urodził się w Nowym Jorku 22 kwietnia 1904 roku. Pochodził z rodziny żydowskich emigrantów z Niemiec, zajmujących się w USA handlem.
Ze względu na znaczną majętność rodziny młody Robert mógł pozwolić sobie na dokładną i dogłębną edukację. Ukończył z wyróżnieniem Harvard, po czym w latach 20. udał się do Europy, pracując m.in. w Getyndze i w Cambridge, poznając najlepszych ówczesnych fizyków. Spotkania z nimi zaowocowały zainteresowaniem energią atomową, której badanie było wtedy jeszcze w powijakach. Dopiero niedawno udało się doprowadzić do rozbicia jądra atomu i zauważono, jak wielkie ilości energii uzyskuje się podczas całego procesu.
Eksperymenty z rozszczepieniem atomu
Na przełomie lat 30. i 40. stało się jasne, że energia wyzwalana przez rozszczepienie atomu może zostać potencjalnie użyta do stworzenia bomby o gigantycznej sile rażenia. Stąd też tuż po wybuchu II wojny światowej większość liczących się państw rozpoczęła eksperymenty z rozszczepianiem atomu. Początkowo prym w badaniach wiedli Niemcy, jednakże popełnili oni szereg znaczących błędów konstrukcyjnych, a ponadto wzdragali się (z pobudek ideologicznych) przed akceptowaniem odkryć dokonanych przez Żydów, w tym Oppenheimera. Poszukiwanie „aryjskiej drogi do bomby” opóźniło znacząco niemiecki projekt atomowy.
Udział Oppenheimera w rządowym projekcie Manhattan
W tym samym czasie, w roku 1942 Oppenheimer został zaproszony do udziału w rządowym projekcie USA, o kryptonimie Manhattan. Postawiony na czele pracującej nad bombą atomową komórki naukowiec miał niemal nieograniczone środki pieniężne i materiałowe, stąd też nastąpiły błyskawiczne postępy prac projektu. W lipcu 1945 roku Amerykanie zdetonowali pierwszy, próbny ładunek, zaś już 6 sierpnia 1945 roku dokonano pierwszego bombardowania atomowego – jego ofiarą padło japońskie miasto Hiroszima, doszczętnie zniszczone przez wybuch bomby „Little Boy” (Chłopczyk). Już kilka dni później jego los podzieliło pobliskie Nagasaki, zburzone przez bombę „Fat Man” (Grubas). Dwa ciosy atomowe zadecydowały o kapitulacji Japonii i zakończeniu II wojny światowej.
Praca Oppenheimera na uniwersytecie w Princeton i ostatnie lata życia
Po zakończeniu projektu „Manhattan” Oppenheimer powrócił do pracy naukowej - został zatrudniony na uniwersytecie w Princeton. Przejściowo przewodził Komisji Energii Atomowej, jednakże w późniejszych latach nie angażował się w dalsze ulepszanie bomby atomowej, zajmując się głównie fizyką teoretyczną.
Robert Oppenheimer zmarł 18 lutego 1967 roku w Princeton.
Bomba atomowa - początek nowej równowagi na świecie
Tymczasem „cudowna broń” USA, jaką była bomba atomowa, nie zapewniła, wbrew marzeniom wojskowych, trwałej przewagi USA. Dzięki sprawnie działającej siatce szpiegów Sowieci byli w stanie skopiować bombę już na początku lat 50. Doprowadziło to do powstania nowego rodzaju równowagi na świecie, opartego na strachu przed zagładą w ogniu bomb atomowych.