USA po II wojnie światowej - polityka zagraniczna, rola polityczna i militarna

Niezaprzeczalne zwycięstwo USA w II wojnie światowej postawiło owo państwo w roli hegemona światowego, który zastąpił na tym „stanowisku” dawne potęgi europejskie pokroju Anglii i Francji. Stany Zjednoczone, jeszcze pół wieku wcześniej dążące do politycznej izolacji, niespodziewanie stały się wiodącą siłą bloku państw zachodnich, przeciwstawiających się ZSRR.

Sytuacja w Stanach Zjednoczonych nie należała jednak do prostych, zwłaszcza z powodu tego, że lata 50. były okresem największej aktywności działaczy komunistycznych i lewicowych. W USA nawet wielu prominentnych działaczy i naukowców sympatyzowało, bądź jawnie wspierało komunizm. Słynnym skandalem była tu tzw. afera Rosenbergów – małżeństwa fizyków, które przekazało Sowietom kluczowe dane na temat bomby atomowej i walnie przyczyniło się do jej skonstruowania przez ZSRR.

W odpowiedzi na ową działalność, w USA rozpoczęła się długoletnia akcja „oczyszczania” urzędów i ważnych stanowisk z sympatyków komunizmu. Wielką rolę odgrywał w niej amerykański polityk Joseph McCarthy. Akcja ta rzeczywiście przyniosła dobre rezultaty w postaci wyeliminowania wielu sympatyków ZSRR, jednakże często też dochodziło do pomyłek, nadgorliwości śledczych, nieuzasadnionych zarzutów i prowokacji. Dlatego też nierzadko nazywa się tą akcję „polowaniem na czarownice”.

Mimo wszystkich przeszkód USA było w stanie podnieść rękawicę rzuconą przez ZSRR i rozpocząć walkę o wpływy i dominację na świecie. Od roku 1945 USA stała się główną siłą stojąca za blokiem zachodnim. Udowodniła to zresztą, będąc jednym z założycieli Paktu Północnoatlantyckiego, czyli NATO. Również działania gospodarcze, czyli osławiony Plan Marschalla, pozwoliły Zachodowi na szybkie odbudowanie się ze zniszczeń wojennych i przygotowanie do konfrontacji z komunistami. Podstawą polityki USA po wojnie była tzw. "doktryna powstrzymywania". Według niej USA powinno dążyć za wszelką cenę do zatrzymania rozwoju komunizmu na świecie, jako potencjalnie największe zagrożenie. Związek Radziecki powinien przy tym być jak najbardziej izolowany politycznie, jeżeli będzie to tylko możliwe. Wzmocnieniu z kolei należało poddać kraje Europy Zachodniej. Oprócz tego głównymi terenami walki o wpływy stawały się powoli Bliski Wschód i Azja. Generalne założenia takiej polityki, rozpoczęte przez Trumana i ostatecznie sformułowane przez Eisenhowera, stały się podstawą działań USA przez kolejne lata, mimo licznych modyfikacji.