Katarzyna II, czyli Sophia Augusta Anhalt-Zerbst przyszła na świat 2.05.1729 roku w Szczecinie jako córka księcia Christiana Augusta von Anhalt-Zerbst (1690-1747) z dynastii askańskiej oraz Joanny Elżbiety z dynastii holsztyńskiej. W stosunkowo młodym wieku została ona wybrana na żonę dla przyszłego cara, również nie będącego zresztą rodowitym Rosjaninem. W 1745 roku Sophia przeszła na prawosławie, zmieniła imię na Katarzyna oraz wyszła za księcia holsztyńskiego – przyszłego Piotra III.
W miarę panowania nowego cara, wokół Katarzyny II zawiązał się spisek, w którym uczestniczył, między innymi faworyt cesarzowej Grigorij Orłow (1734-1783). Spiskowcy zjednali sobie oficerów gwardyjskich, którzy 28 czerwca 1762 roku dokonali zamachu stanu, opanowując, pod nieobecność cara, pałac i ogłaszając Katarzynę imperatorową Wszechrosji. Piotr III abdykował i trafił do aresztu, gdzie zginął wskutek bijatyki ze strażnikami, a 9.07.1762 roku Katarzyna objęła oficjalnie rządy.
Po objęciu władzy rozpoczęła intensywny proces przekształcania Rosji w potęgę kontynentalną. Jako osoba wykształcona i oczytana w ówczesnych dziełach dotyczących oświeceniowych teorii na temat władzy w państwie, chciała doprowadzić do powstania w Rosji absolutyzmu oświeconego, gdzie ambitna imperatorowa mogłaby posiadać niepodzielną władzę, ale jednocześnie działając dla dobra państwa jako całości.
Jednym z jej pierwszych samodzielnych działań było wyprowadzenie Rosji z wojny siedmioletniej, która nie mogła już Rosji przynieść większych korzyści. Następnie doprowadziła do zacieśnienia więzów z Prusami, jako potencjalnym sojusznikiem w walce o supremację w Europie. W roku 1764 doprowadziła do wyboru na króla Rzeczpospolitej swojego byłego kochanka z czasów małżeństwa z Piotrem III – Stanisława Augusta Poniatowskiego. W latach 1773 – 1775 była zmuszona zdusić powstanie Pugaczowa, uzurpatora do tronu podającego się za ocalałego Piotra III. W tym samym mniej więcej czasie (1768 – 1772) Rosja była wmieszana w walkę z konfederacją barską w Rzeczpospolitej, która to chciała wyprzeć jej wpływy z państwa. Po klęsce konfederacji doprowadziła wraz z Prusami i Austrią do I rozbioru Polski (1772). Jednocześnie caryca rozszerzyła włości Rosji na południu, pokonując Turcję w serii wojen i zajmując, a potem likwidując Chanat Krymski.
Caryca była znana z licznych skandalizujących romansów, nie można jednak odmówić jej z drugiej strony, że większość jej faworytów była jednocześnie uzdolnionymi administratorami, dowódcami lub zausznikami. Jednym z jej najbardziej zaufanych doradców, kochanków i przyjaciół był Grigorij Potiomkin.
Caryca Katarzyna przeprowadziła w Rosji szereg reform, przejmując majątki kościelne, poprawiając sytuację szkolnictwa, dokonując reformy administracyjnej i usprawniając aparat urzędniczy. Poprawiła nieco dolę chłopów i dokonała reformy sądownictwa. Dzięki temu skonstruowała podstawy pod swoje niepodzielne rządy. Jednocześnie szeroko korespondowała z wybitnymi myślicielami swojej epoki, szczególnie filozofami francuskimi, którzy byli nią oczarowani.
W latach 1792 -1795 dokonała kolejno interwencji w Rzeczpospolitej w celu utrzymania swojej władzy nad rządami w tym kraju, II rozbioru Polski i III rozbioru, który zakończył istnienie Rzeczpospolitej. Wkrótce po tych wydarzeniach zmarła z powodu wylewu, 17.11.1796 roku.
Caryca Katarzyna II - biografia, panowanie. Absolutyzm w Rosji Katarzyny II i jego konsekwencje
Polecamy również:
-
Elżbieta Romanow i Piotr III Romanow - rządy, polityka wewnętrzna i zewnętrzna
Elżbieta Piotrowna Romanowa (1709-1762), córka cara Piotra I Wielkiego (1689-1725) objęła władzę za sprawą przewrotu pałacowego, w którym wystąpiła ona przeciwko niemieckim wielkorządcom, którzy sprawowali regenturę nad, nieletnim wówczas, Iwanem VI (1740-1764). Więcej »
-
Osiągnięcia i reformy Katarzyny II w Rosji
Katarzyna II dała się poznać Rosji jako władczyni silna, bezwzględna, ale jednocześnie wybitnie utalentowana. Miała ona też na pewno wizję państwa, którą konsekwentnie realizowała – chciała ona doprowadzić do przekształcenia Rosji w duchu absolutyzmu oświeconego, z osobą władcy jako postaci dominującej... Więcej »
-
Wojny rosyjsko-tureckie w XVIII w. - przyczyny, najważniejsze wydarzenia, skutki
Od samego początku istnienia Caratu, kolejni rosyjscy władcy opierali swoją władzę na bizantyjskich tradycjach i widzeniu Moskwy jako „trzeciego Rzymu”. Z tego samego powodu, jednym z najbardziej prestiżowych i długofalowych celów Rosji było odzyskanie Bizancjum. Rosyjscy władcy w różnych... Więcej »
-
Ekspansja Rosji w Azji Środkowej i na Kaukazie
W XVIII wieku Rosja carska, zreformowana przez cara Piotra I Wielkiego, stała się potęgą na skalę europejską, zdolną do podjęcia jednoczesnej ekspansji w wielu kierunkach. Mimo że głównymi celami kolejnych rosyjskich władców był „marsz” w stronę Europy Zachodniej i zdobycie... Więcej »