Wojna rodezyjska – przyczyny, przebieg, skutki

Rodezja w XX wieku była państwem nieuznawanym przez społeczność międzynarodową. Toczyła się w niej wojna domowa między mniejszościowym rządem białych osadników w Europy a czarnoskórymi rdzennymi mieszkańcami. Wydarzenia określane jako wojna rodezyjska miały miejsce w latach 1964-1979. Konflikt miał trzy strony biorące w nim udział: wojsko i policja rządu Rodezji, Afrykańska Armia Wyzwolenia Narodowego Zimbabwe oraz partyzanckie oddziały Niezależnej Ludowej Rewolucyjnej Armii Zimbabwe.

Początek

W 1960 roku, w ramach dekolonizacji Afryki, Brytyjczycy wycofali się ze swych kolonii. 11 listopada 1965 roku biali działacze rodezyjscy ogłosili niepodległość, której nie uznało żadne państwo świata. rząd białych oficjalnie nadal prawo wyborcze wszystkim obywatelom, jednak wprowadził cenzus majątkowy, co w znacznym stopniu wyeliminowało z udziału w wyborach ludność czarnoskórą. Doprowadziło to do konfliktu wielkich rzesz czarnoskórych mieszkańców należących do biedniejszej części społeczeństwa a białą mniejszością posiadającą znaczne włości.

Przebieg

Ludność czarnoskóra szybko zaczęła się łączyć w organizacjach narodowowyzwoleńczych. Tak powstały Afrykański Ludowy Związek Zimbabwe (ZAPU) oraz Afrykański Narodowy Związek Zimbabwe (ZANU) oraz ich zbrojne ramiona, czyli Niezależna Ludowa Rewolucyjna Armia Zimbabwe oraz Afrykańska Armia Wyzwolenia Narodowego Zimbabwe. Pierwsza z tych organizacji była kierowana przez Joshuę Nokomo a druga przez Roberta Mugabe. W ZANU skupiała się głównie ludność z plemienia Shona, a w ZAPU z Ndebele. Każda z tych organizacji była popierana i wspierana finansowo przez inne państwa, w tym ZSRR i Chiny oraz państwa afrykańskie. Obie toczyły walki zarówno z rządem powołanym przez białych osadników, jak i z sobą nawzajem.

Zakończenie

Wojna zbierała coraz większe żniwo zabitych rannych, doprowadzała do ruiny gospodarkę kraju, przyczyniała się do emigracji wielu obywateli. W 1978 roku podpisane zostało porozumienie gwarantujące wszystkim obywatelom równe prawa wyborcze. Zakończono w ten sposób rządy białej mniejszości oraz zmieniono nazwę kraju na Zimbabwe-Rodezja. Większościowy rząd nowego państwa stworzyli czarnoskórzy obywatele. Zmiany te nie zostały jednak zaakceptowane przez mocarstwa światowe, więc wojna trwała nadal. Dopiero w 1980 roku odbyły si kontrolowane przez Brytyjczyków wybory do parlamentu. W ich wyniku zwyciężyło ZANU a Robert Mugabe został pierwszym premierem Zimbabwe. Nowy kraj i jego władze zostały uznane przez społeczność międzynarodową.

Skutki

W wyniku konfliktu śmierć poniosło około 20000 osób.

Walki w Rodezji oddzialywały na sąsiednie państwa afrykańskie takie jak: Mozambik czy Angola

Wzrost narodowowyzwoleńczych dążeń narodów Afryki

Polecamy również:

  • Portugalska rewolucja czerwonych goździków – geneza, przebieg, skutki

    Po upadku w Portugalii monarchii a potem rządów republikańskich, wprowadzono dyktaturę. Przewodził jej Antonio de Oliveira Salazar a potem Marcelo Caetano. System tych rządów charakteryzował się brakiem demokracji i trójpodziału władzy oraz zacofaniem w każdej dziedzinie życia społecznego i... Więcej »

  • Europejskie organizacje terrorystyczne

    W Europie, na przestrzeni lat, szczególnie XX wieku, działało wiele organizacji, które walcząc w obronie „sprawy“ stosowały działania oparte na terrorze i zastraszaniu. Przeprowadzały one wymierzone w cywili akty terroru z użyciem bomb i ładunków wybuchowych. Były to organizacje... Więcej »

  • Sytuacja i podział Niemiec po II wojnie światowej

    Przegrana Niemiec w czasie II wojny światowej oznaczała dla tego kraju koniec marzeń o panowaniu nad Europą, cel, jaki przywódcy państwa stawiali sobie od początku XX wieku. Więcej »

  • Zimna wojna - przyczyny, geneza, definicja

    Zakończenie II wojny światowej przyniosło całkowitą zmianę układu sił na świecie, w wyniku załamania się starych imperiów europejskich (Francja, Wielka Brytania, Niemcy), na rzecz dwóch nowych supermocarstw. Zarówno USA, jak i ZSRR są uznawane głównymi zwycięzcami II wojny światowej. W... Więcej »

  • Apartheid - definicja. Apartheid w RPA

    Jednym z wielu problemów, z jakimi musiały borykać się młode państwa afrykańskie, była kwestia stosunków pomiędzy ludnością białą i czarną. W wyniku procesu dekolonizacji, przeprowadzonego głównie w latach 50. do 70., w Afryce powstała cała masa nowych krajów, w których biała... Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 5 + 2 =
Ostatnio komentowane
Dodajmy, że było to również ostatnie powstanie wendyjskie (słowiańskie) na terenie N...
• 2024-09-04 21:32:33
DZIĘKUJĘ
• 2024-07-31 13:21:34
I cóż miał rację Marek Aureliusz który chciał podbić Germanię uderzeniem przez Mor...
• 2024-07-06 19:45:33
O tym, że zmienne w czasie pole elektryczne jest źródłem pola magnetycznego, napisał ...
• 2024-06-27 07:25:33
ok
• 2024-06-05 13:52:17