Henryk Sienkiewicz (1846-1916) – polski pisarz, nowelista, laureat Literackiej Nagrody Nobla.
Urodził się 5 maja 1846 roku w Woli Okrzejskiej w zubożałej rodzinie szlacheckiej (Sienkiewiczowie posługiwali się herbem „Oszyk”). W 1861 roku rodzina przeniosła się do Warszawy. Sienkiewicz uczęszczał tam do gimnazjum (w trakcie nauki podjął się pracy guwernera w rodzinie Weyherów). Studiował w Szkole Głównej na Wydziale Prawa, później przeniósł się na Wydział Historyczno-Filologiczny.
We wczesnej młodości współpracował jako felietonista z warszawskimi dziennikami: „Gazetą Polską”, „Niwą” i „Słowem”. W latach 1874-78 był współwłaścicielem „Niwy”. Za debiut pisarza uważa się wydane w 1872 roku „Humoreski z teki Worszyłły” (wcześniej Sienkiewicz publikował felietony i recenzje). W kolejnych latach ukazują się trzy ważne dzieła: „Stary sługa”, „Hania”, „Selim Mirza”.
W latach 1876-78 Sienkiewicz wyjeżdża do Stanów Zjednoczonych jako korespondent „Gazety Polskiej”, podróżuje wraz z grupą przyjaciół (m.in. aktorką Heleną Modrzejewską). Jego korespondencje ukazują się w „Gazecie Polskiej” jako „Listy z podróży”. Refleksje z podróży po Ameryce znalazły swoje w odbicie w takich utworach jak: „Sachem”, „Przez stepy”, „Za chlebem” i „Latarnik”. Po powrocie do kraju Sienkiewicz ogłasza szereg odczytów. W 1879 roku poznaje swoją przyszłą żonę, Marię z Szetkiewiczów. Małżeństwo zawarte w 1881 roku trwa zaledwie cztery lata. Maria umiera na suchoty, pozostawiając dwójkę dzieci, Jadwigę i Henryka. W tym samym czasie powstaje najbardziej znane dzieło Sienkiewicza – Trylogia („Ogniem i mieczem”, „Potop”, „Pan Wołodyjowski”), ukazująca się odcinkami w „Słowie” i „Czasie”, w latach 1883-1888.
Sienkiewicz tworzy i podróżuje, zwiedzając takie miejsca jak, m.in.: Konstantynopol, Neapol, Rzym, Hiszpania, Afryka. Kolejne wielkie powieści – „Bez dogmatu”, „Rodzina Połanieckich”, „Krzyżacy”, „Quo vadis” – przynoszą pisarzowi ogromną popularność. W 1900 roku pisarz obchodzi wielki jubileusz swojej pracy, przyjmując niezwykły dar od narodu – dworek w Oblęgorku. W 1904 roku poślubią swoją daleką krewną Marię Babską (drugie małżeństwo pisarza z Marią Romanowską, zawarte w 1893 roku zostaje unieważnione).
Rok później (1905) autor Trylogii otrzymuje Literacką Nagrodę Nobla.
Po wybuchu I wojny światowej pisarz wyjeżdża do Szwajcarii. Umiera 15 listopada 1916 roku w Vevey. Prochy Sienkiewicza zostają sprowadzone do kraju w roku 1924 i złożone w warszawskiej katedrze św. Jana.
Dzieła Henryka Sienkiewicza:
1873 – „Humoreski z teki Worszyłły”
1875 – „Hania”
1876 – „Stary sługa”
1877 – „Selim Mirza”
„Szkice węglem”
1880 – „Janko Muzykant”
„Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela”
„Za chlebem”
1882 – „Bartek zwycięzca”
„Latarnik”
1884 – „Ogniem i mieczem”
1886 – „Potop”
1888 – „Pan Wołodyjowski”
1889 – „Sachem”
1891 – „Bez dogmatu”
1894 – „Rodzina Połanieckich”
1896 – „Quo vadis”
1900 – „Krzyżacy”
1906 – „Na polu chwały”
1910 – „Wiry”
1912 – „W pustyni i w puszczy”
Henryk Sienkiewicz - twórczość
Działalność pisarska Henryka Sienkiewicza była niesamowicie zróżnicowana. Olbrzymie sukcesy odnosił w publicystyce. Jego artykuły były pozytywnie odbierane przez czytelników, a szczególną popularnością cieszyły się „Listy z podróży do Ameryki” oraz późniejsze „Listy z Afryki” – pełne wspaniałych opisów przyrody oraz przesycone tęsknotą za ojczyzną.
W swoich tekstach drukowanych w czasopismach Sienkiewicz podejmował rozmaitą tematykę. Nawiązywał do najważniejszych kwestii społecznych, pisał recenzje ze spektaklów teatralnych, tworzył teksty o literaturze oraz odnosił się do współczesnej obyczajowości.
Ważną dziedziną