Dziady cz. 2 - problematyka

„Dziady” to jeden z najbardziej znanych dramatów w literaturze polskiej. Druga część utworu powstała chronologicznie jako pierwsza otwierając trzyczęściowy, rozbudowany spektakl (pierwsza część dramatu nie została ukończona). Głównym wątkiem tej części dzieła jest przebieg starego, pogańskiego obrzędu “dziadów”. Właściwy tekst dramatu jest poprzedzony krótkim wierszem p.t.: „Upiór”, wprowadzającym czytelnika w nastrój tajemniczości i grozy.  Prosty lud, zgromadzony w kaplicy jest świadkiem wywoływania kolejnych czyśćcowych dusz, które otrzymują pożywienie i duchową pomoc, skracającą im drogę do raju.

Najważniejszym elementem dramatu jest warstwa moralna, oparta na zasadach ludowej moralności i sprawiedliwości. Wizja zaświatów ukazana w tej części „Dziadów” łączy pogańską wiarę w możliwość kontaktu z duchami (poprzez odpowiedni rytuał) oraz chrześcijańskie przekonania o pośmiertnym sądzie nad duszą i przydzieleniu jej do trzech krain: raju, czyśćca lub piekła. Każdy z duchów opowiada własną historię życia, wyznaje swoje winy i przekazuje ważne przesłanie, dotyczące sposobu postępowania na ziemi. Dusze poprzez przykazy uczą moralności, człowieczeństwa, wskazują właściwą drogę życia. Mickiewicz, podobnie jak większość romantyków, kładzie nacisk na ludowe rozróżnienie istoty dobra i zła. Ważnym elementem romantycznej konstrukcji świata jest przenikanie się dwóch rzeczywistości – materialnej i duchowej. Groza, fantastyka, mistycyzm budują odpowiedni klimat utworu, przygotowując czytelnika do właściwego odbioru kolejnych części dramatu.