Krytyka wad ludzkich w twórczości Krasickiego

Krytyka ludzkich przywar stanowiła ważny element dydaktyczny w twórczości Krasickiego. Najdobitniej prezentuje się ona w bajkach autora. Piętnując takie słabości jak: pycha, chciwość, dewocja, naiwność czy rozrzutność, propagował Krasicki cnoty umiaru i rozsądku.

Poeta często ukazywał skutki nadmiernej próżności i ulegania pochlebcom („Szczur i kot”, „Kruk i lis”), głosząc pochwałę skromności („Lew i zwierzęta”). Charakterystyczne dla bajek Krasickiego jest to, że na ogół ofiara sama jest sobie winna. Bowiem pycha, naiwność i próżność idą zwykle w parze z głupotą. W bajce „Jagnię i wilcy” przedmiotem krytyki jest nie tyle bezprawie i okrucieństwo wilków, co brak rozsądku jagnięcia, które samo udało się do ciemnego lasu. Podobnie w utworze „Kruk i lis” wina leży po stronie próżnego ptaka, który jest tak łasy na pochwały, że zapomina o serze trzymanym w dziobie.

Krasicki często posługiwał się bohaterami zwierzęcymi, by zobrazować ludzkie słabości. Nie  brakuje też jednak bajek, w których bohaterami są ludzie reprezentujący określoną cechę, np.: „Dewotka”, „Pijak”, „Bogacz i żebrak” czy „Filozof” (zadufanie w siłę własnego rozumu). Zgodnie z mottem zawartym w „Monachomachii”: „I śmiech niekiedy może być nauką,/ Kiedy się przywar nie osób natrząsa” – Krasicki kpi z ludzkich słabości, ale nigdy z konkretnych osób.

Podobnie postępował jako autor satyr, w których również zawarł ostrą krytykę ludzkich zachowań. Kilkakrotnie poruszał temat pijaństwa, które piętnował jako jedną z największych polskich przywar („Pijaństwo”). Satyry wymierzone są głównie w polską szlachtę, której poeta zarzucał: rozrzutność („Marnotrawstwo”), okrucieństwo wobec służby („Pan niewart sługi”), uleganie zachodnim modom („Żona modna”), przesadny konserwatyzm i szlachecką butę („Do króla”), nałogi („Gracz”), pieniactwo, prywatę, upadek obyczajów, hipokryzję, przekupstwo („Świat zepsuty”, „Palinodia”).

Piętnowanie ludzkich wad miało na celu edukację polskiego społeczeństwa. Twórczość Krasickiego podporządkowana była celom dydaktycznym. Poeta starał się poprzez atrakcyjną formę przekazać odbiorcom ważne przesłanie moralne i przyczynić się do polepszenia obyczajów w kraju oraz zmiany umysłowości Polaków.

Polecamy również:

  • Bajki Krasickiego - opracowanie (geneza, czas i miejsce akcji, motywy)

    Ignacy Krasicki tworzył swój zbiór bajek przez cztery lata - „Bajki i przypowieści na cztery części podzielone” datuje się na 1776-78 (data wydania to 1779 r.), natomiast ich kontynuacja „Bajki nowe” powstały w latach 1779-1780. W jednym tomie ukazały się w 1804 roku w... Więcej »

  • Satyry Krasickiego - opracowanie (geneza, czas i okoliczności powstania, tematyka)

    Krasicki pisał satyry w latach 1778-1784, już jako uznany autor, także utworów o charakterze komicznym. Wcześniej ukazały się m.in. „Monachomachia” i „Antymonachomachia” – dzieła, w których autor dał się poznać jako poeta o ostrym i celnie trafiającym piórze. Więcej »

  • Monachomachia - streszczenie

    Monachomachia, czyli Wojna mnichów jest utworem autorstwa Ignacego Krasickiego. To poemat heroikomiczny o walce pomiędzy mnichami pochodzącymi z dwóch zakonów: karmelitów oraz dominikanów. Poniżej przedstawiamy streszczenie Monachomachii, z wygodnym podziałem na części.  Więcej »

  • Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki - streszczenie i plan wydarzeń

    Mikołaj Doświadczyński jest głównym bohaterem książki i właściwie cała ona jest jego biografią. Z ważniejszych informacji na jego temat warto wymienić, iż urodził się we wsi Szumin w rodzinie szlacheckiej. Rodzice jego nie byli zbytnio wykształceni i preferowali tradycyjne metody wychowawcze. Za sprawą wuja... Więcej »

  • Hymn do miłości Ojczyzny - interpretacja i analiza wiersza

    Utwór powstał w roku 1774, po raz pierwszy został publicznie odczytany przez autora w trakcie jednego z czwartkowych obiadów u króla Stanisława Augusta. Poeta napisał go jako hymn dla Szkoły Rycerskiej. Później zaś włączył „Hymn” do „Myszeidy”, gdzie stanowi piątą... Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 1 + 3 =
Ostatnio komentowane
Ciekawe i pomocne
• 2024-12-03 20:41:33
pragnę poinformować iż chodziło mi o schemat obrazkowy lecz to co jest napisane nie j...
• 2024-11-28 16:29:46
ciekawe, oczekiwałem tylko kraj-stolica. miłe zaskoczenie ;)
• 2024-11-20 18:11:07
A jeśli trójkąt równoramienny jest jednocześnie prostokątny to który bok jest domy�...
• 2024-11-17 07:46:27
przegralem nnn do tego artykulu
• 2024-11-16 13:50:26