W Rzymie w 60 r. p.n.e. Gajusz Juliusz Cezar zawiera porozumienie z Pompejuszem Wielkim oraz Markiem Krassusem – Pierwszy Triumwirat. Porozumienie zostało zawarte w myśl - odtąd nie stanie się w Republice nic, co nie podobałoby się któremukolwiek z trzech.
Pierwszy Triumwirat – Przyczyny
Główną przyczyną zawiązania porozumienia, był powolny upadek Republiki Rzymskiej – konflikty wewnętrzne oraz zewnętrzne nękające imperium.
W roku 91 p.n.e. sprzymierzeńcy italijscy Rzymu, zbuntowali się przeciwko ich władzy. Pomimo, że bunt został stłumiony, państwo pogrążyło się w wojnie domowej pomiędzy dwoma wodzami – Sullą oraz Mariuszem. Ich armie walczyły dla dobra swoich wodzów, nie republiki (według reformy wojskowej Mariusza). Kres wojnie miała przynieść śmierć Mariusza w roku 86 p.n.e., jednak sytuacja kraju się nie poprawiła. Pięć lat po zakończeniu wojny Sulla został dożywotnim dyktatorem. Próbował on zreformować Senat i wrócić do starożytnych cnot w Rzymie. Jednak jego cele się nie powiodły. W roku 79 p.n.e. zrzekł się dyktatury i zaledwie rok później zmarł. Jego ustąpienie nie naprawiło jednak sytuacji Rzymu pogrążonego w wojnach.
W Hiszpanii wciąż walczyli przeciwnicy Sulli, a na wschodzie trwały wojny z Mitrydatesem. W roku 73 p.n.e. w Kapua (położona na południe od Rzymu) wybuchło powstanie w szkole gladiatorów pod wodzą Spartakusa. Po wielkich sukcesach na wschodzie, gdzie ostatecznie uporano się z Mitrydatesem, pierwszoplanową postacią Republiki Rzymskiej stał się Pompejusz. Nie był jednak na tyle silny by rządzić samemu, dlatego w roku 60 p.n.e. powstał Pierwszy Triumwirat, którego trzej uczestnicy podzielili się władzą w kraju, zachowując jednak całą fasadę republikańskiego ustroju. Triumwirat przetrwał do śmierci Krassusa w roku 53 p.n.e..
Pierwszy Triumwirat – Członkowie
• Pompejusz Wielki - (106 – 48 r. p.n.e.) rzymski wódz i mąż stanu, pochodzący z rodu ekwitów, syn wodza Pompejusza Strabona. Pompejusz karierę polityczną rozpoczął jako jeden z pierwszych stronników Sulli. Po jego ustąpieniu trzykrotnie piastował urząd konsula – w roku 70 p.n.e. wraz z Krassusem, a następnie w latach 55 oraz 52 p.n.e.. Po zawiązaniu triumwiratu, otrzymał zwierzchnictwo w Hiszpanii.
• Marek Licyniusz Krassus – (114 – 53 r. p.n.e.) rzymski polityk i wódz. Przypuszczalnie najbogatszy człowiek ówczesnego świata wszedł – wraz z Pompejuszem i Cezarem, w skład Pierwszego Triumwiratu w 60 r. p.n.e.. W 55 r. p.n.e. ponownie Krassus wraz z Pompejuszem objęli konsulat, ten pierwszy otrzymał namiestnictwo Syrii na okres pięciu lat.
• Gajusz Juliusz Cezar – (100 – 44 r. p.n.e.) rzymski wódz, mąż stanu i pisarz. W roku 61 p.n.e. został namiestnikiem w Hiszpanii, gdzie odnosił zwycięstwa nad Luzytanami. W roku 60 p.n.e. powrócił do Rzymu, gdzie zawarł tajne porozumienie z Pompejuszem Wielkim oraz Markiem Krassusem, tworząc tzw. Pierwszy Triumwirat. Dzięki temu otrzymał zwierzchnictwo w Galii.
Pierwszy Triumwirat – Przebieg
Pierwszy Triumwirat z roku 60 p.n.e. był prywatną umowa bez mocy prawnej, o wzajemnym wsparciu politycznym, zawartą miedzy Pompejuszem, Cezarem i Krassusem. Pierwszym i jednocześnie najważniejszym postanowieniem triumwiru, było doprowadzenie do wyboru Juliusza Cezara na konsula. Czas piastowania urzędu przez Cezara od roku 59 p.n.e., skupił się głównie na wypełnianiu żądań Pompejusza, złożonych przez niego jeszcze przed Pierwszym Triumwiratem Rzymskim. Na mocy uchwały zgromadzenia ludowego, Cezar otrzymał na pięć lat w zarząd od senatu – prowincje w Galii. Dzięki sukcesom jakie tam odnosił, okrył się wielką sławą, a jego popularność z dnia nad dzień rosła.
Tym samym pozycja Cezara umocniła się, a między triumwirami pojawiły się rozdźwięki. W roku 56 p.n.e. triumwiratorowie odbyli spotkanie w Lukce, by omówić swą strategię wobec senatu i odnowić triumwirat. Ustalono, że w roku 55 p.n.e. konsulat sprawować będą Pompejusz z Krassusem. Dokonali również podziału prowincji: Cezar na dalsze 5 lat otrzymał Galię, Pompejusz Hiszpanię, a Krassus Syrię. Jednak ten ostatni zginął w roku 53 p.n.e., kończąc tym samym Pierwszy Triumwirat.