Cechy kazania
Kazanie należy do tzw. literatury stosowanej, jest to wypowiedź jakiegoś autorytetu, najczęściej osoby duchownej, w kwestiach moralnych.
Wyróżnia się dwa rodzaje kazań: tematyczne i homilię. Kazanie tematyczne tzw. contio (mowa) lub sermo (gawęda) to utwór oparty na zasadach retoryki, mający kunsztowną formę, napisany językiem literackim, odwołujące się do autorytetów biblijnych i Ojców Kościoła. Kazania takie oderwały się od tradycji ustnej, często powstawały jako utwory do czytania. Są one bliskie traktatom teologicznym, a czasem politycznym. Wyróżnia je funkcja impresywna i nacisk na kwestie moralne, ponadto charakterystyczna dla kazań postawa podmiotu mówiącego, stawiającego się w roli autorytetu przemawiającego do jakiejś zbiorowości.
Homilia to rodzaj kazania oparty na fragmencie Pisma Świętego. Kapłan wyjaśnia wiernym znaczenie danego fragmentu, najczęściej poszukując w nim ukrytego, alegorycznego sensu.
Geneza kazania jako gatunku
Kazanie jako gatunek literacki wywodzi się bezpośrednio z mowy kapłana skierowanej do wiernych, wygłaszanej podczas obrzędów liturgicznych w celu przekazania nauki moralnej.
Św. Augustyn w traktacie „De doctrina christiana” („O