Sielanka - definicja, cechy, przykłady

Sielanka inaczej zwana bukoliką, idyllą, pastorałką – gatunek literatury pastoralnej, którego zawartość treściowa koncentruje się wokół rodzajowych scen z życia pasterzy czy rolników. Forma ta ma rodowód antyczny, wywodzi się z twórczości Teokryta (III w. p. n. e.). Może ona przybierać różnorodny kształt: monolog liryczny, dialog, narracja.

W liryce rzymskiej sielankę reprezentował Wergiliusz odwołujący się do mitu Arkadii. Gatunek ten charakteryzuje się występowaniem stałych motywów: sielski krajobraz, życie w zgodzie z naturą, zajęcia gospodarskie, miłość młodych bohaterów-pasterzy.

Sielanka była popularną formą poetycką literatury renesansu (Petrarka, Dante, Boccaccio), ale jej prawdziwy rozkwit miał miejsce w oświeceniu, a dokładnie w nurcie sentymentalizmu. Utwory Franciszka Karpińskiego (Laura i Filon) oraz Franciszka Dionizego Kniaźnina należą do klasyki gatunku. Ta forma literacka znalazła również uznanie w klasycyzmie, w odmianie dworskiej, gdzie kostium pasterski służył do przedstawiania znanych osobistości, np. u Adama Naruszewicza.

Sielankowość stała się również swoistą ideologią preferowaną przez Kazimierza Brodzińskiego, który widział w tej postawie cechy narodowego charakteru Polaków („Wiesław”). Romantyzm przewartościował jednak podejście do tego gatunku i w literaturze współczesnym sielanka występuje tylko w formie stylizacji.

Polecamy również:

  • Tren - definicja, cechy, przykłady

    Tren podobnie jak epitafium jest odmianą literatury funeralnej (pogrzebowej). Tren wywodzi się ze starożytnej Grecji, za prekursorów gatunku uznaje się Pindara i Simonidesa z Keos. Jest to utwór żałobny, pisany po śmierci bliskiej osoby, wyrażający uczucia i refleksje cierpiącego podmiotu, ale też... Więcej »

  • Anakreontyk - definicja, cechy, przykłady

    Utwór liryczny, którego nazwa wywodzi się od Anakreonta – greckiego poety żyjącego w VI w. p. n. e. Najbardziej charakterystyczną cechą tego gatunku jest posługiwanie się stałym zespołem motywów: biesiada, wino, kobieta, lira, pieśń. Anakreontyk posiada wesoły i beztroski nastrój... Więcej »

  • Elegia - definicja, cechy, przykłady

    Według „Słownika terminów literackich” wywodzi się z Azji Mniejszej (Jonii), a jej rozkwit w poezji greckiej przypadł na przełom VII i VI w. p. n. e. Elegia jest to „gatunek liryki żałobnej, pieśń lamentacyjna bliska trenowi, śpiewana podczas pogrzebu”. Forma ta pojawiła się już w... Więcej »

  • Epigramat - definicja, cechy, przykłady

    Nazwa wywodzi się z greckiego słowa epigramma, które znaczy tyle co „napis”. Jest to krótki wierszowany utwór liryczny, najczęściej o lekkiej, żartobliwej treści. Epigramat często ma charakter satyryczny lub filozoficzny. Charakterystyczną cechą tego gatunku jest posługiwanie się... Więcej »

  • Epitafium - definicja, cechy, przykłady

    Zródłosłów wywodzi się z greki: epitaphios znaczy tyle, co „pogrzebowy”. Epitafium to zwięzły, wierszowany utwór liryczny, który nawiązuje do formy napisu nagrobkowego i utrwala pozytywną pamięć o zmarłym. Tradycja tego gatunku sięga V w. p. n. e., czyli czasów wojen... Więcej »

Komentarze (1)
Wynik działania 3 + 1 =
kuba
2023-03-11 17:13:45
dzieki
Ostatnio komentowane
Niga
• 2025-02-17 12:10:09
Fajnie, dziękuję
• 2025-02-13 21:09:19
nie wiem po co takie łatwe działanie
• 2025-02-04 15:03:23
W planie wydarzeń punkt 1 i 2 powinny być zamienione miejscami.
• 2025-01-29 19:30:27
Jest tu zawarte wiele niezbędnych oraz interesujących informacji o twórcy i artyście jakim...
• 2025-01-26 10:13:01