„Laura i Filon” to przykład sielanki sentymentalnej. To utwór napisany przez Franciszka Karpińskiego. Jego tematem jest oczywiście miłość. Poniżej znajdziesz więcej informacji. Sprawdź z nami swoją wiedzę!
"Lauta i Filon" - akcja w skrócie i budowa wiersza
Akcja utworu toczy się na wsi, jednak daleka jest od wiejskich realiów. Już imiona głównych bohaterów zawarte w tytule wskazują raczej na związki z literaturą sentymentalna niż z polską wsią. Podobnie język, którym posługują się bohaterowie, nie jest językiem potocznym ani gwarą, ale językiem poetycki.
Sielanka została napisana w formie dialogu dwojga kochanków. Liczy czterdzieści dziewięć czterowersowych strof. Akcja jest raczej prosta. Laura i Filon mają się spotkać pod jaworem. Kochanek przybywa wcześniej i z ukrycia śledzi zachowanie dziewczyny. Ona, podejrzewając go o zdradę, wpada w gniew i zalewa się łzami. Wtedy Filon wychodzi z kryjówki i tłumaczy jej podstęp. Obserwował ją z ukrycia, by przekonać się o jej uczuciu. Zakochana Laura wszystko mu wybacza i kochankowie rozstają się przed świtem pogodzeni.
"Laura i Filion" - analiza i interpretacja
Główny temat wiersza "Laura i Filion" - miłość
Tematem wiersza jest, oczywiście, miłość i towarzyszące jej rozterki. Zakochana Laura nie jest do końca pewna uczuć Filona, czekając na niego zastanawia się, co go zatrzymało, dlaczego nie przychodzi. Jest zazdrosna o Dorynę i obawia się, że to z nią spędza on wieczór, śmiejąc się z jej naiwności. Podobne rozterki dręczą Filona, który ucieka się do podstępu, by po reakcji kochanki poznać jej prawdziwe uczucia. Jednak sytuacja szybko się wyjaśnia, oboje przekonują się o wzajemnym oddaniu, zaś chwila niepewności tylko pogłębia uczucia kochanków. Laura wyraża to wprost:
„Teraz mój Filon droższy mi będzie,
Bo mię już więcej kosztuje”.
Miłość została tu ukazana jako uczucie żywiołowe – kochankowie ulegają szybkim zmianom nastrojów. Laura wybiega na spotkanie podniecona i przepełniona radością, by chwilę później rozważać zdradę Filona. Czekając na niego, wyraża obawę, że coś złego mogło mu się przydarzyć na przemian z gniewem, że mógł ją zdradzić. Kiedy okazuje się, że kochanek cały czas był w pobliżu, znów ogarnia ją ogromna radość i czułość, by w ostatnich wersach rzucić klątwę na wypadek niewierności kochanka.
Poeta stara się pokazać, że miłość jest uczuciem złożonym, daje radość i cierpienie jednocześnie. Podkreśla też jej dwojaką naturę – duchową i zmysłową.
Prezentowanie uczuć - hiperbola
Poeta przedstawia uczucia w sposób przerysowany (hiperbola). Krótka chwila niepewności staje suę okazją do wielkiej rozpaczy. Podobnie poczucie winy Filona i późniejsza scena pogodzenia się kochanków zostały przerysowane. Wyznania zakochanych pełne są wykrzyknień, westchnień i zaklęć. Wypowiedzi kochanków brzmią patetycznie, szczególnie w zestawieniu z prostotą wiejskiej scenerii.
Konwencja sielanki
Karpiński, kreując swoich bohaterów, pozostaje wierny XVIII-wiecznej konwencji sielanki. Laura i Filon są jedynie przebrani w pasterskie kostiumy, ale wieśniakami nazwać ich nie sposób. Zdradza ich język, jakim się posługują. Oboje mówią w sposób wyszukany, poetycki; np. Filon:
(…) O, popędliwa!... O, ja niebaczny!...
Lauro!... poczekaj... dwa słowa!...
Może występek mój nie tak znaczny,
Może zbyt kara surowa (...).
Podobnie – sceneria miłosnych wyznań przypomina arystokratyczny ogród tylko stylizowany na wieś. Pojawiają się tu typowe atrybuty sielankowego krajobrazu: letnia noc rozjaśniona blaskiem księżyca, jawor w środku boru, dzban malin i wieniec z kwiatów.
Sielankowy nastrój został osiągnięty m.in. poprzez naśladowanie rytmu poezji ludowej. Regularna budowa (żeńskie rymy w układzie krzyżowym, stały akcent, stała liczba sylab: 10, 8, 10, 8 w czterowierszach) nadaje wierszowi melodyjność.