Konferencja waszyngtońska i jej postanowienia

Zwycięski udział w I wojnie światowej pozwolił USA na powrót do wielkiej polityki międzynarodowej, z której państwo to wycofało się dobrowolnie w połowie XIX wieku. Po raz pierwszy od wielu lat społeczeństwo amerykańskie było entuzjastycznie nastawione do aktywnej polityki zagranicznej i zerwania z izolacjonizmem. Mimo że zryw ten nie był zbyt długi i już w drugiej połowie lat dwudziestych widać powrót do izolacji Stanów Zjednoczonych, władze owego kraju wykorzystały ów czas do uregulowania ważnej z punktu widzenia USA kwestii zbrojeń morskich.

Stany Zjednoczone czuły się dosyć mocno zaniepokojone wzrastającymi ambicjami politycznymi Cesarstwa Japonii, jak również trwającymi zbrojeniami. Japońska flota pokazała swój kunszt w czasie wojny z Rosją w latach 1904 – 1905. Krótki, ale zwycięski udział Japończyków w I wojnie światowej jeszcze bardziej spotęgował to wrażenie. Stany Zjednoczone widziały w japońskich ambicjach zagrożenie dla swojej  polityki i stref wpływów na Pacyfiku. Dlatego też doprowadziły one do zwołania konferencji międzynarodowej, na którą, oprócz Japonii i USA, zaproszono przedstawicieli największych potęg morskich, w tym Wielkiej Brytanii, Francji i Włoch. Do spotkania doszło pomiędzy 12.11.1921 a 6.2.1922 w Waszyngtonie.

W wyniku ustaleń zebranych delegatów doszło do podpisania kilku oddzielnych postanowień, z których najważniejsze dotyczyły zbrojeń na morzu i polityki wobec Chin. W wyniku ustaleń konferencji waszyngtońskiej doszło do znacznego ograniczenia zbrojeń na morzu. Wielkość floty poszczególnych państw została uregulowana odpowiednimi limitami. Zakazano też budowy nowych jednostek określonych typów (m.in. pancerniki). Drugim ważnym ustaleniem było wprowadzenie polityki „otwartych drzwi” w Chinach i deklaracje o pozostawieniu tego państwa jako całości, zamiast planowanego przez niektóre kraje rozbioru.

Wyniki konferencji stanowiły sukces Stanów Zjednoczonych, z kolei spotkały się z niezadowoleniem w Japonii, znacznie bowiem utrudniły możliwości oficjalnego zwiększenia sił floty i opóźniły wielkie japońskie zbrojenia. Traktaty waszyngtońskie wprawdzie opóźniły tempo budowy japońskiej floty, ale sprzeczne interesy obu mocarstw powodowały, że konflikt był prędzej czy później nieunikniony.