Wbrew szczytnym intencjom polityków Ententy, którzy chcieli, by podpisanie traktatu wersalskiego położyło kres wszystkim kolejnym konfliktom, sytuacja w Europie po I wojnie światowej nie należała do stabilnych. Całkowita zmiana układu sił, połączona z upadkiem wielu dawnych potęg doprowadziła do destabilizacji sytuacji na kontynencie, zmuszając zwycięskich przywódców do podjęcia wielu radykalnych kroków. Szczególnie bolesny był trwający po wojnie kryzys ekonomiczny, spowodowany przestawieniem się gospodarki z wojennej na ponownie cywilną. Zwiększyło się też drastycznie bezrobocie, związane z dużą ilością weteranów zwolnionych do cywila. Dopiero połowa lat dwudziestych to okres wyraźnego przyśpieszenia gospodarki i szybkiego rozwoju, przerwanego raptownie przez krach w 1929.
Wielkim niepokojem napawało płynące ze wschodu zagrożenie komunizmem. Trwająca od 1918 roku wojna domowa w Rosji została ostatecznie wygrana przez bolszewików, którzy rozpoczęli gruntowną przebudowę państwa na modłę socjalistyczną. Zwycięstwo rewolucji w Rosji ośmieliło działaczy komunistycznych w innych krajach, co doprowadziło do serii wystąpień w różnych krajach europejskich. Do najpoważniejszych walk doszło na Węgrzech (gdzie komunistom przejściowo udało się zdobyć władzę) i w Niemczech, gdzie rewolucja musiała zostać stłumiona przez wojsko. Mimo opanowania sytuacji po roku 1922 i powolnego włączania Rosji Radzieckiej (od 1922 ZSRR) do systemu światowej gospodarki i polityki, panowała nieufność względem bolszewickiej władzy, a ruchy robotnicze uważano za potencjalne źródło destabilizacji.
W podobny sposób obawiano się wybuchu wojny wywołanej konfliktami o granice. Wiele z państw powstałych po I wojnie światowej rościło sobie, ze względów historycznych, prawa do ogromnej ilości terenów. Nieuchronnie prowadziło to do konfliktu z aktualnymi posiadaczami. Szczególnie ostrą formę przyjęły konflikty czechosłowacko – węgierski, turecko – grecki, litewsko – polski, ukraińsko – polski i polsko – niemiecki. Liga Narodów starała się mediować owe konflikty, nie zawsze jednak udawało się to w pełni zrealizować. Szczególnie napięta sytuacja panowała w stosunkach polsko – niemieckich, oba państwa odmawiały bowiem uznania ówczesnych granic. Również Węgry cały czas pracowały dyplomatycznie nad zmianami w traktacie w Triannon, który odbierał im prawie 2/3 terytorium.
Kolejnym problemem, powiązanym ze zmianą granic, była kwestia ogromnych nierzadko mniejszości narodowych, które pozostawały w granicach nowych państw. Liga Narodów obawiała się, że ewentualna dyskryminacja mniejszości będzie zarzewiem nowych konfliktów, stąd też w wyniku różnorakich zabiegów dyplomatycznych niejako zmuszono większość państw wschodnioeuropejskich do podpisania tzw. „małego traktatu wersalskiego” (1919). W myśl jego założeń państwa – sygnatariusze zobowiązały się zapewniać mniejszością narodowym na swoim terytorium pełne prawa, traktując ich jak własnych obywateli. Jednocześnie mogły one składać swoje zażalenia do Ligii Narodów, pomijając szczebel państwowy. Było to rozwiązanie niekorzystne z punktu interesów państwowych, stąd też starano się później znieść owe ustawy.
Zagrożenia pokoju w Europie po I wojnie światowej (Mały traktat wersalski - postanowienia, skutki) i in.
Polecamy również:
-
Nowe państwa po I wojnie światowej w Europie
I wojna światowa była jednym z nielicznych konfliktów, które spowodowały całkowitą zmianę kształtu Europy. Rozpad trzech największych państw Europy Środkowo - Wschodniej doprowadził do powstania szeregu nowych państw, które jeszcze przez kilka lat prowadziły między sobą wojny o ustalenie granic... Więcej »
-
Sytuacja Niemiec po I wojnie światowej (gospodarcza, polityczna i in.)
Pokonane w I wojnie światowej Niemcy boleśnie odczuły swoją porażkę. Państwo to, jeszcze w roku 1914 stanowiące jedno z największych mocarstw światowych, w wyniku czteroletniej wojny i ciężkich warunków pokojowych zostało zredukowane do roli kraju drugiej kategorii. Podpisany 28.06.1919 roku traktat... Więcej »
-
Wojna domowa w Rosji (1918-1922) - przyczyny, przebieg, skutki - Powstanie Związku Radzieckiego (1922)
Przejęcie władzy w Rosji przez bolszewików, do którego doszło w październiku 1917 roku zadecydowało o wycofaniu się owego państwa z wojny. Jednocześnie zaś jednak był to początek nowego, wewnętrznego konfliktu, który toczył się w latach 1918 – 1921 i objął większą część terytorium... Więcej »
-
Konferencja waszyngtońska i jej postanowienia
Zwycięski udział w I wojnie światowej pozwolił USA na powrót do wielkiej polityki międzynarodowej, z której państwo to wycofało się dobrowolnie w połowie XIX wieku. Po raz pierwszy od wielu lat społeczeństwo amerykańskie było entuzjastycznie nastawione do aktywnej polityki zagranicznej i zerwania z... Więcej »
-
Konferencja w Spa (1920) i jej postanowienia
Wypracowany w wyniku konferencji paryskiej (1919) nowy ład europejski miał w założeniu ukształtować nowoczesną, wolną od wojen Europę. Założenia te przyświecały zwłaszcza przedstawicielom zwycięskich krajów Ententy, którzy chcieli teraz pełnić rolę arbitrów w różnorakich konfliktach... Więcej »