Pojęcia adaptacji i ekranizacji filmowej często bywają stosowane zamiennie jako synonimy. Tymczasem istnieje między nimi znacząca różnica, polegająca na odmiennym sposobie przeniesienia dzieła literackiego na ekran.
Adaptacja filmowa
Jest to przeróbka utworu literackiego w celu dostosowania go do konkretnych potrzeb odbiorców. Można więc powiedzieć, że jest to wariacja na zadany temat, a jej autor do pewnego stopnia może dowolnie wykorzystywać elementy wybranego do adaptacji utworu, w myśl przekazania swojej wizji lub idei. Reżyser i scenarzysta adaptacji filmowej wykonują pracę twórczą, polegającą na odnalezieniu własnego sposobu na oddanie przekazu adaptowanego utworu.
Ekranizacja filmowa
Jest to filmowa realizacja pierwowzoru literackiego, mający na celu wierne odtworzenie wszystkich elementów jego układu. Jej założeniem jest np. przedstawienie fabuły powieści, noweli, sztuki teatralnej czy nawet komiksu w formie filmu fabularnego. Można powiedzieć, że ekranizacja jest wiernym przeniesieniem dzieła literackiego na ekran, przy pełnym zachowaniu treści i formy tego dzieła.
Różnice
W adaptacji filmowej to autor scenariusza decyduje o tym, które wątki, postacie i motywy pojawiające się w książce