Dzieło filmowe (film) to jedna z form audiowizualnych, składająca się z sekwencji scen, tworzących kolejne ujęcia w określonym czasie, przestrzeni i z odpowiednim dźwiękiem lub bez niego.
Budowa filmu
Na budowę dzieła filmowego składa się wiele elementów. Najważniejsze z nich to:
a) Scenariusz, tekst literacki stanowiący podstawę fabuły filmu. Może być to utwór samodzielny bądź adaptacja (przeróbka) dzieła literackiego. Zawiera dialogi bohaterów, opis akcji i charakterystykę postaci. Autorem scenariusza jest zazwyczaj scenarzysta lub reżyser.
b) Reżyseria, czyli opracowanie koncepcji scenariusza oraz czuwanie nad jej realizacją.
c) Gra aktorska, będąca interpretacją dzieła, wcieleniem się aktora w rolę bohatera scenariusza.
d) Montaż, czyli operacja połączenia ze sobą różnych kadrów, oddzielnych ujęć. Dzięki niemu możliwe jest wykorzystanie przemienności płaszczyzn czasowych (przenoszenie się w różne momenty scenariusza na osi czasu filmu).
Można zatem powiedzieć, że film jest utworem wielowarstwowym.
Ruchy kamery
Obraz filmowy realizowany jest przy wykorzystaniu kamery, rejestrującej go na taśmie filmowej. Dzięki ruchowi kamery możliwa jest realizacja różnych rodzajów ujęć:
- ujęcie statyczne, gdy kamera stoi nieruchomo
- panoramy, gdy kamera obraca się w poziomej i pionowej płaszczyźnie
- jazdy kamery, gdy zmienia ona miejsce w różnych kierunkach i szybkościach
- jazdy z panoramowaniem, przy wykorzystaniu wózka na szynach
Ruch kamery pozwala na ukazanie stosunków przestrzennych postaci i otoczenia.
Plan filmowy
Ujęcia scen realizowane są na planie filmowym. Zazwyczaj jedno ujęcie odpowiada jednemu planowi, ale dzięki montażowi i ruchowi kamery możliwe jest zestawienie kilku ujęć na jednym planie. Plan wybierany jest podstawie określonych potrzeb (w zależności od tego jaką role ma pełnić w danym ujęciu, a także od roli aktora).
Istnieje kilka rodzajów planów filmowych:
- plan ogólny, w którym przekazywane są ogólne informacje o miejscu akcji filmu i działaniach bohaterów, główne miejsce zajmuje tło
- plan pełny, w którym przedstawia się szczegółowy związek człowieka (bohatera) i miejsca, w którym się znajduje, człowiek ukazany jest tu w całości, już nie stanowi jedynie tła dla otoczenia
- plan amerykański, w którym bohater przedstawiony jest do połowy ciała
- półzbliżenie, w którym ukazuje się popiersie postaci ludzkiej by podkreślić jej mimikę i gestykulację
- zbliżenie, w którym większa część ekranu zajmuje twarz ludzka w celu ukazania stanu psychicznego bohatera
- duże zbliżenie, w którym szczegółowo wyodrębnia się szczegóły ludzkiej postaci (oczy, usta, nos)
|
|
| Sergiusz Sprudin - operator Polskiej Kroniki Filmowej/commons.wikimedia.org |
