Związek Pruski - przyczyny powstania, organizacja, historia

Wraz z zakończeniem wielkiej wojny, zwycięskiej dla strony polskiej, nastąpiło definitywne załamanie się siły uderzeniowej oraz utrata inicjatywy strategicznej Krzyżaków. Nastąpiło pogorszenie się sytuacji wewnętrznej w państwie zakonnym. Upadek gospodarki pruskiej, spowodowany zwiększeniem podatków oraz uciążliwą polityką celną. Pogarszająca się sytuacja gospodarcza wywołała w efekcie wzrostu niechęci mieszczaństwa oraz szachy pruskiej wobec Zakonu.

Pomimo że Krzyżacy osłabieni militarnie i gospodarczo starali się unikać konfliktów z Polską, to rozwój sytuacji wewnętrznej w państwie zakonnym czynił to w praktyce niemożliwym. Na jego obszarze bowiem uaktywnili się przedstawiciele miejscowego społeczeństwa domagający się praw zbliżonych do tych przyznanych w Polsce.

W roku 1440 powstaje w Kwidzyniu organizacja rycerstwa oraz mieszczaństwa pruskiego – Związek Pruski. Nawiązywał on tradycjami do działalności Związku Jaszczurczego z roku 1397. Ten ostatni był stowarzyszeniem rycerstwa ziemi chełmińskiej, którego podstawowym celem była obrona przed uciskiem ze strony krzyżackiej.

Związek Pruski, jako swoje główne cele stawiał uzyskanie wpływów na rządy w państwie zakonnym oraz przywilejów stanowych, zbliżonych do tych posiadanych w Polsce przez szlachtę. Poza tym Związek sprzeciwiał się utrzymywanemu do tej pory monopolowi krzyżackiemu w kwestiach politycznych i gospodarczych. Do miast, które były założycielami (członkami), zaliczały się w m in. Toruń, Chełmno, Elbląg, Gdańsk, Królewiec oraz Grudziądz.

Powołanie związku pruskiego wywołało sprzeciw ze strony Zakonu. W roku 1453 Krzyżakom udało się uzyskać od cesarza Fryderyka III wyrok, na mocy którego rozwiązano związek, nałożono kontrybucje, a dla jego członków przewidziano surowe represje. Oczekiwane przez Zakon rezultaty nie przyniosły jednak żadnego z powyższych postanowień. Doprowadziły jedynie do wybuchu powstania antykrzyżackiego 4 lutego w roku 1454.

Nie mogąc uzyskać w praktyce niczego od Zakonu, przedstawiciele związku pruskiego zwrócili się o pomoc do strony polskiej. W zamian za oddanie Prus oraz Pomorza Polsce, Kazimierz Jagiellończyk zobowiązał się do pomocy zbrojnej.

6 marca w roku 1454 władca polski wydał akt inkorporacji Prus do Polski. Wydarzenie to stało się – kolejną po wybuchu powstania antykrzyżackiego w Prusach, przyczyną bezpośrednią wybuchu wojny trzynastoletniej z Zakonem trwającej w latach 1454 – 1466.

Polecamy również:

  • Inkorporacja Prus do Polski - przyczyny, przebieg, skutki

    Pomimo że Krzyżacy osłabieni w skutek wielkiej wojny – militarnie i gospodarczo, starali się unikać konfliktów ze stroną polską, to rozwój sytuacji wewnętrznej w państwie zakonnym czynił to w praktyce niemożliwym. Na jego obszarze bowiem uaktywnili się przedstawiciele miejscowego społeczeństwa... Więcej »

  • Bitwa pod Chojnicami (1454) - przebieg, skutki

    W roku 1454 wybuchła kolejna wojna Polski z Zakonem Krzyżackim. Jej bezpośrednimi przyczynami był wybuch w tym samym roku powstania antykrzyżackiego inspirowanego przez Związek Pruski oraz akt inkorporacji Prus oraz Pomorza do Polski, wydany przez króla Polskiego – Kazimierza Jagiellończyka. Więcej »

  • II pokój toruński (1466) - postanowienia, opis, skutki

    Pomimo zakończenia wielkiej wojny w roku 1411 i zawarciem I pokoju toruńskiego, stosunki polsko –krzyżackie pozostawały napięte. Żadna ze stron bowiem nie była zadowolona z postanowień, jakie zostały wówczas zawarte. Ponad to na skutek wojny państwo zakonu krzyżackiego objął głęboki kryzys.... Więcej »

  • Prusy Książęce i Prusy Królewskie - historia, mapa (położenie), powierzchnia

    W latach 1454 – 1466 trwała tzw. wojna trzynastoletnia Polski z Zakonem Krzyżackim. Na mocy postanowień II pokoju toruńskiego do Polski powróciły Pomorze Gdańskie i ziemia chełmińska, przyłączono Warmię, Malbork oraz Elbląg. Od tej chwili wszystkie te ziemie nosiły nazwę Prus Królewskich.... Więcej »

Komentarze (1)
Wynik działania 4 + 2 =
Gupol2115
2022-05-16 15:04:11
Za długie
Ostatnio komentowane
nie wiem po co takie łatwe działanie
• 2025-02-04 15:03:23
W planie wydarzeń punkt 1 i 2 powinny być zamienione miejscami.
• 2025-01-29 19:30:27
Jest tu zawarte wiele niezbędnych oraz interesujących informacji o twórcy i artyście jakim...
• 2025-01-26 10:13:01
To ja ola
• 2025-01-20 14:10:30
bardzo się przyda na ściągi na kartkówki
• 2025-01-16 13:41:59