Polityka wprowadzona przez Augusta i kontynuowana przez jego następców miała na celu sprowadzenie Italii oraz reszty podbitych terenów do jednego organizmu państwowego. Głównie chodziło o obszar basenu Morza Śródziemnego oraz Italii jako naturalnego centrum. Poza tym terenem miały znajdować się ludy, które rzymianie określali jako barbarzyńców.
Organizacja Imperium Rzymskiego – Obywatelstwo
Oktawian August – w odróżnieniu od swojego adoptowanego ojca, prowadził ostrożniejszą politykę w kwestiach rozdawania obywatelstwa. Jednak już w czasach rządów jego kolejnych następców traciło ono znaczenie wraz z zanikiem instytucji republikańskich, zwłaszcza zgromadzeń ludowych. Kwestia posiadania obywatelstwa była istotna głównie za sprawą sądownictwa – w wypadku nadużyć zarządcy prowincji, tylko pełnoprawny obywatel miał prawo odwoływania się od jego decyzji.
W takiej sytuacji liczba obywateli – wraz z pogłębianiem się ustroju cesarstwa, wzrastała. W szczególności w szybko romanizujących się prowincjach zachodnich. Często ubiegali się o nią przedstawiciele rdzennej arystokracji, która wspólnie z rzymianami zamieszkującym prowincje, tworzyła nowe wspólnoty konkurujące z tymi w Italii oraz w samym Rzymie.
Organizacja Imperium Rzymskiego – Prowincje
W dziedzinie administracji okres cesarstwa przyniósł największe zmiany wprowadzając w pewnym stopniu stabilizacje stosunków. Sprawowanie funkcji namiestnika przez okres jednego roku zamieniono na kilkuletnie osadzenie stanowiska, dzięki czemu namiestnik miał więcej czasu z zapoznaniem się z sytuacją oraz stosunkami panującymi w danej prowincji.
Praktycznie wszelkie kwestie związane z poborem podatków oraz dzierżawy ziemi przeszły w ręce państwa, a nie – jak w przypadku republiki, stanowiły własność prywatnych spółek. Sama kwestia eksploatacji prowincji pozostała niezmienna, jednak do pewnego stopnia starano się ją unormować.
Warto również zaznaczyć, że oprócz wyzyskiwania prowincji, poczyniono pewne inwestycje na jej obszarach, głównie w miastach. Budowano akwedukty, gimnazjony, teatry oraz świątynie.
Organizacja Imperium Rzymskiego – Administracja
Pomimo posiadania olbrzymiego terytorium, na które w czasie Cesarstwa składało się ponad 30 krajów, administracja centralna pozostawała zbyt mała. Wpływ jakie państwo miało na życie obywateli było sprowadzone do koniecznego minimum. Większa część władzy była przekazywana przez Cezara zarządcom prowincji oraz prokuratorom.
Doprowadziło to w końcu do wytworzenia się wśród ludności zamieszkującej dany obszar, własnych urzędników, samorządów oraz innych niezbędnych instytucji administracyjnych.