Augusto Pinochet - biografia, działalność, polityka

Augusto José Ramón Pinochet Ugarte należy do jednej z wielu postaci historycznych, których ocena jest skrajnie różna w zależności od narodowości, wieku czy przekonań politycznych historyka. Przedstawiany jest czasem jako bezwzględny dyktator i przywódca junty wojskowej, ale czasami również i jako osoba, która uratowała kraj przed widmem komunistycznego przewrotu. Przyszły generał urodził się 25.11.1915 roku w Valparaiso w Chile, w średniozamożnej rodzinie emigranckiej. W bardzo młodym wieku, tuż po skończeniu podstawowego etapu nauki, wstąpił do wojska. Od roku 1933 zaczął powolne wspinanie się po kolejnych szczeblach kariery wojskowej. Do lat 50 udało mu się dojść do stanowiska majora i wykładowcy w Akademii Wojskowej. Został też szefem garnizonu w Santiago.

Począwszy od końca lat 60. Chile ulegało coraz większej destabilizacji wewnętrznej, spowodowanej sprzeciwem wobec rządów prezydenta Allende i zwolenników komunizmu. W społeczeństwie rysowały się wyraźne linie podziału pomiędzy „demokratami” a „poparciem dla rządu”, które zaogniały sytuację. W celu obalenia istniejącego rządu i wprowadzenia nowej władzy , grupa wyższych oficerów zawiązała spisek, który doprowadził w 1973 roku do puczu i przejęcia władzy przez juntę wojskowych. Pinochet był wtedy głównodowodzącym armii i po krótkim okresie przejściowym junta powierzyła mu stanowisko dyktatorskie.

Okres rządów Pinocheta to jednoczesna poprawa sytuacji gospodarczej ludności połączona z szerokimi represjami politycznymi. Pinochet zwalczał zarówno swoich wrogów politycznych, jak i przedstawicieli partii lewicowych, których uważał za potencjalnych przeciwników. Z drugiej strony Chile za jego okresów weszło w okres stabilności i rozwoju gospodarczego, także dzięki dużym inwestycjom zagranicznym.

Interesujące są jednak dalsze losy dyktatury. W roku 1988 przeprowadzono otwarty i w miarę obiektywny plebiscyt, do którego dopuszczono opozycję i w którym lud miał wypowiedzieć się, czy chce dalej rządów Pinocheta. Wobec ogromnej przegranej Pinochet dobrowolnie zrezygnował z władzy i usunął się w cień, pozwalając w roku 1989 na wybory prezydenckie. Od tego czasu coraz bardziej usuwał się w cień, mimo że nominalnie sprawował jeszcze funkcję senatora. W roku 1998 głośnym echem odbiło się aresztowanie Pinocheta w Wielkiej Brytanii, gdzie udał się na operację kręgosłupa. Po wielomiesięcznej batalii prawnej powrócił on do Chile, jednakże bez immunitetu senatora. W późniejszym okresie na jaw wychodziły też różne finansowe oszustwa związane z juntą. Ostatecznie Pinochet zmarł 10.12.2008 roku w wyniku powikłań po zawale serca.