Wątek miłosny w Potopie - dzieje miłości Oleńki i Kmicica

Głównym wątkiem w „Potopie” Henryka Sienkiewicza – powieści osadzonej w połowie XVII stulecia, czasie niespokojnym i burzliwym – jest równie burzliwa opowieść o miłości Andrzeja Kmicica i Oleńki Billewiczówny. Historia tej pary pełna jest dramatyzmu i szybkich zwrotów akcji. Bohaterowie co rusz znajdują się w innej ciężkiej, niemal niemożliwej do przejścia, sytuacji, lecz dzięki odwadze i niesłabnącej miłości triumfują.

Juliusz Kossak Kmicic z Oleńką na kuligu
Juliusz Kossak „Kmicic z Oleńką na kuligu” (1885)

 

Złe miłego początki

Gdy czytelnik poznaje Andrzeja Kmicica, jawi są on jako nieokiełznany watażka, człowiek, który siłą bierze to, czego zapragnie. Zupełnie inną postawę prezentuje wnuczka Herakliusza Billewicza, Oleńka. Jest to dziewczyna stateczna, spokojna i gardząca przemocą. Chociaż wydawałoby się, że młody chorąży orszański nie ma szans zdobyć jej serca, szybko udaje mu się to osiągnąć – w końcu był to odważny, szarmancki i naprawdę przystojny kawaler. Przeznaczona przez dziadka Kmicicowi (lub do życia zakonnego) Aleksandra także cechowała się nieprzeciętną urodą.

Na początku wszystko zdawało się przebiegać jak najlepiej – już podczas pierwszego spotkania para przypadła sobie do gustu. Za głównym bohaterem podążała jednak jego zła sława. Razem ze swoją kompanią nie stronił od alkoholu i awantur, co drażniło okoliczną szlachtę. Sytuację pogorszyły jeszcze strzelanie do portretów Billewiczów i  spalenie przez Kmicica Wołmontowicz w zemście za wymordowanie jego towarzyszy. Mężczyzna rozczarował ukochaną, wielokrotnie demonstrując zachowania nieliczącego się z nikim hulaki.

Kmicic został oddalony przez Oleńkę, a także pokonany w pojedynku przez Wołodyjowskiego. Doznał więc olbrzymiego upokorzenia, dzięki czemu uświadomił sobie, że w ten sposób na pewno nie zdobędzie przychylności pięknej wnuczki Bilewicza. Postanowił znaleźć sposób, żeby odkupić swoje winy, najlepiej poświęcając się obronie ojczyzny.

Kiejdany

W Kiejdanach Oleńka wybaczyła Kmicicowi jego winy, widząc, że wraz z innymi żołnierzami szykuje się do obrony Rzeczpospolitej. Niebawem stała się jednak rzecz niespodziewana – Radziwiłł oznajmił, że przechodzi na stronę Szwedów, po czym większość dowódców wypowiedziała mu posłuszeństwo. Wśród nich nie było jednak Kmicica, który przysięgał na krzyż posłuszeństwo Radziwiłłowi. Billewiczówna szybko rozpoznała jego zachowanie i nazwała go „zdrajcą”.

Główny bohater wiernie służył Januszowi, mając nadzieję, że w końcu obietnice magnata się ziszczą, a niepodległość Rzeczpospolitej zostanie ocalona. Planował w tym czasie porwać Oleńkę, by znajdowała się bliżej niego, jednak w karczmie spotkał Wołodyjowskiego, który nakazał pojmać zdrajcę i rozstrzelać go. Kmicica uratował list od Radziwiłła, zawierający wspomnienie o jego wstawiennictwie za Wołodyjowskim. Bohater udał się z powrotem do swojego zwierzchnika, pożegnawszy się wcześniej z Oleńką, która nie ukrywała wdzięczności za to, że nie pozbawiono Kmicica życia.

Wkrótce wnuczka Billewicza została siłą sprowadzona na dwór Janusza Radziwiłła, gdzie ponownie spotkała ukochanego. Chwile te nie trwały jednak długo, gdyż mężczyzna musiał wyruszyć z listami do Bogusława Radziwiłła oraz króla szwedzkiego. Przed wyjazdem odbył rozmowę z Oleńką. Wyjaśnił jej wszystko i otrzymał od niej błogosławieństwo.

Przemiana Kmicica

Dzięki Bogusławowi wierny sługa Radziwiłłów szybko uświadomił sobie ich złowrogie, zdradzieckie plany wobec Rzeczpospolitej. Podjął nawet decyzję o uprowadzeniu młodszego magnata i postawieniu go przed królem, zakończyło się to jednak niepowodzeniem. Kmicicowi udało się  zbiec i wypowiedzieć służbę spiskującemu rodowi. Od tego momentu posługiwał się

Polecamy również:

Komentarze (1)
Wynik działania 4 + 5 =
henryk
2016-01-13 12:52:53
Często powracam do tego wiersza bo lubię miłość Kmicica do Oleńki Oleńko najdroższa Czemu twe oczy Oleńko zalane łzami i twoje serce płonie jam szlachcic Kmicic wyznaję ci miłość całuję twoje dłonie klękam przed tobą jak przed ołtarzem i składam ci ukłony jam żołnierz Ojczyzny Rzeczypospolitej i sługa uniżony. Oleńko najdroższa klejnocie mego serca ile cię trzeba kochać i cenić by swoje życie swawolne hulaszcze z miłości do ciebie zmienić. Dolinami przy ogniskach płynęła o mnie wieść ile żem złego uczynił lecz chcę wymazać swoją bliznę w swym życiu ma tylko dwie wybranki ciebie o pani i Ojczyznę. Byłem wszędzie tam gdzie śmierć ciągle zaglądała w moje oczy była moją towarzyszką patrzyłem jak za mną kroczy. Byłem ranny długo leczyłem swoje rany lecz z miłości do Ojczyzny i w tobie zakochany powoli wracałem do Ojczyzny jako syn na matki łono za winy swe przelałem krew i zapłaciłem słono. Nie płacz Oleńko bo słone łzy jątrzą mi moje rany ja kocham ciebie pani na wieki ja Kmicic ci oddany. Ojczyzna umiłowana przyjęła mnie i ty pani łaskawa powrócił honor w moim sercu w ręku zalśniła hetmańska buława. Zwróciłeś długi wobec Ojczyzny ziściłeś swoje plany a jam nie godna dzisiaj Jędruś by lizać twoje rany. Życie hulaszcze wiodłeś kiedyś i byłeś zdrady mitem dziś jesteś wielkim synem ojczyzny i kwiatem Rzeczypospolitej. Henryk Siwakowski Elbląg 8.04.2013
  • Najnowsze
  • Losowe
Ostatnio komentowane
niekompletne
• 2023-03-27 18:50:52
d
• 2023-03-27 16:54:29
Mfyjd
• 2023-03-27 15:16:24
to przetlumacz te zdania na polski a nie takie pisanie bez sensu by cos dalej wytlumaczyc
• 2023-03-26 12:31:24
Ok
• 2023-03-25 17:47:03