Jelito cienkie to najdłuższy odcinek przewodu pokarmowego leżący pomiędzy żołądkiem a jelitem grubym. Średnica jelita, która na początku mierzy około 40 mm zmniejsza się wraz ze zbliżaniem się do jego końca, gdzie wynosi około 25 mm. Długość jelita jest zmienna i zależy od różnych czynników (m.in. od wieku oraz stopnia napięcia błony śluzowej), na zwłokach wynosi od 6 do 8 metrów. Błona śluzowa jelita cienkiego jest bardzo dobrze unaczyniona i zawiera liczne gruczoły śluzowe. Jej powierzchnia jest silnie pofałdowana – tworzy tzw. kosmki jelitowe (o długości od 0,5 do 1,5 mm), których nabłonek zawiera liczne mikrokosmki. To sprawia, że znacznie zwiększa się powierzchnia wchłaniania.
W jelicie cienkim wyróżniamy trzy odcinki: dwunastnicę, jelito kręte i jelito czcze.
Dwunastnica jest najkrótszą częścią jelita mierzącą około 30 cm długości. Wyróżnić w niej możemy:
• część górną – zwaną opuszką, która rozpoczyna się na wysokości I kręgu lędźwiowego przy odźwierniku a kończy przy szyjce pęcherzyka żółciowego;
• część zstępującą – biegnie pionowo w dół (poza okrężnicą poprzeczną) od szyjki pęcherzyka żółciowego do wysokości III kręgu lędźwiowego;
• część dolną – biegnie początkowo poziomo, potem skośnie ku górze, na wysokości II kręgu lędźwiowego zgięciem dwunastniczo-czczym przechodzi w jelito czcze.
W dwunastnicy wyróżnić możemy dwie brodawki: większą (zawiera wspólne ujście przewodu żółciowego wspólnego i przewodu trzustkowego) i mniejszą (zawiera ujście przewodu trzustkowego dodatkowego).
Jelito czcze rozpoczyna się przy zgięciu dwunastniczo-czczym i płynne przechodzi w jelito kręte. Pomimo braku wyraźnego odgraniczenia, przyjmuje się, że 2/5 górne części jelita cienkiego (nie licząc dwunastnicy) stanowi jelito czcze (zajmuje lewą część jamy brzusznej), a 3/5 dolne części stanowi jelito kręte (zajmuje prawą i dolną część jamy brzusznej). Jelito czcze i kręte leżą wewnątrzotrzewnowo, do tylnej ściany jamy brzusznej przymocowane są krezką, która pozwala na ich dużą ruchomość. Dzięki krezce jelito układa się w pętle, które leżą pomiędzy poszczególnymi odcinkami jelita grubego.
 |
| Przewód pokarmowy z zaznaczonym jelitem cienkim/ Olek Remesz (21.08.2007)/commons.wikimedia.org |
Funkcja jelita cienkiego:
• produkcja soku jelitowego;
• dalsze trawienie składników pokarmowych i ich wchłanianie.