Stosunki antagonistyczne – przykłady

Konkurencja jest to rodzaj oddziaływania (–,–), w którym obie populacje odnoszą straty na wskutek rywalizacji o tę samą niszę ekologiczną. Jeśli konkurencja zachodzi w obrębie jednego gatunku mówimy o konkurencji wewnątrzgatunkowej, gdy zaś współzawodniczą ze sobą osobniki należące do różnych gatunków dochodzi do konkurencji międzygatunkowej. Organizmy walczą ze sobą o różne zasoby środowiska (m.in. o pokarm, przestrzeń do życia, dostęp do światła i wody itp.). Zjawisko konkurencji jest powszechnie spotykane w świecie roślin, które rywalizują ze sobą głównie o miejsce do życia i dostęp do światła. Zwierzęta z kolei zazwyczaj rywalizują o pokarm (np. sokół i jastrząb polują na sikorki i myszy). Niekiedy w wyniku agresywnej konkurencji może dojść do zupełnego wyniszczenia słabszej populacji.

Pasożytnictwo jest to rodzaj oddziaływania (+, –), w którym jedna populacja żyje kosztem drugiej populacji. W interakcji tej pasożyt odnosi więc korzyści, żywiciel zaś straty. Można powiedzieć, ze pasożyt w pewnym sensie „dba o swego żywiciela”, gdyż nie chce doprowadzić do jego śmierci, co zazwyczaj nie następuje. Pasożyty mogą żyć na zewnątrz (ektopasożyty) lub wewnątrz organizmu (endopasożyty), na którym żerują. W interakcji tej żywiciele są zazwyczaj więksi od swoich oprawców. Organizmami pasożytniczymi są m.in. wszy, pchły, owsiki, tasiemce, pijawki, glista ludzka, włosień kręty, komary, kleszcze, huba drzewna, kanianka  i wiele innych.

Drapieżnictwo to rodzaj oddziaływania (+, –), w którym populacja jednego gatunku stanowi pokarm dla populacji drugiego gatunku. W układzie tym drapieżca odnosi korzyści kosztem zabitej przez siebie ofiary. Drapieżca reguluje liczebność populacji ofiar, w taki sposób, że w naturalnym warunkach nigdy nie doprowadzi do ich całkowitego wytępienia. Drapieżca posiada wiele cech budowy ułatwiających mu schwytanie zdobyczy (np. ostre pazury, kły itp.). Ofiary też nie są bezbronne i wykształciły różne mechanizmy obronne (m.in. maskowanie, odstraszanie, ucieczka). Przykładem układu drapieżca-ofiara jest m.in. wilk-zając, lew-antylopa, sokół-mysz.

Amensalizm jest to rodzaj oddziaływania (0, –), w którym populacja jednego gatunku wywiera negatywny wpływa na populację innego gatunku, przy czym sama nie czerpie z tej relacji bezpośrednich korzyści. Amensalizm występuje w świecie bakterii, sinic i grzybów, które wydzielając wyprodukowane przez siebie związki chemiczne hamują rozwój innych drobnoustrojów np. pędzlak wytwarza penicylinę, która ogranicza wzrost bakterii.

Zjawisko amensalizmu występujące w świecie roślin botanicy nazywają allelopatią.

W allelopatii ujemnej związki chemiczne, które wydzielane są do podłoża przez rośliny, hamują rozwój innych gatunków roślin (rosnących bezpośrednio po nich na tym samych obszarze lub rosnących w niewielkiej od nich odległości) ograniczając ich zasięg występowania. Przykłady allelopatii ujemnej w świcie roślin: oddziaływanie krwawnika na trawy lub maku polnego na pszenicę. Niekiedy rośliny mogą oddziaływać na siebie korzystnie i wówczas mówimy o allelopatii dodatniej, przykładem takiej interakcji jest wpływ koniczyny na trawy, czy wpływ rzeżuchy na szarłat wiechowaty. 

Polecamy również:

  • Skutki konkurencji wewnątrz- i międzygatunkowej

    Konkurencja jest antagonistyczną formą interakcji pomiędzy populacjami i dotyczy rywalizacji o wybrany zasób środowiska. Konkurencję można podzielić na wewnątrzgatunkową, gdy odbywa się pomiędzy osobnikami jednego gatunku i międzygatunkową, gdy rywalizują przedstawiciele różnych gatunków. Więcej »

Komentarze (1)
Wynik działania 5 + 1 =
Ktoś
2021-03-23 12:55:28
W tytule jest ,,przykłady", ale przykładów nie ma
Ostatnio komentowane
supa
• 2024-12-05 14:20:12
ess
• 2024-12-04 18:43:47
Ciekawe i pomocne
• 2024-12-03 20:41:33
nie jaja nie
• 2024-11-30 20:37:38
pragnę poinformować iż chodziło mi o schemat obrazkowy lecz to co jest napisane nie j...
• 2024-11-28 16:29:46