Tzw. reakcja pogańska

Tzw. reakcja pogańska, czyli próba powrotu ludności chłopskiej do wierzeń słowiańskich, której towarzyszył sprzeciw wobec możnowładców i duchowieństwa, prawdopodobnie miała miejsce w latach 1031-1032 za panowania księcia Bezpryma, najstarszego syna Bolesława Chrobrego. Mając na uwadze, że Bezprym zwalczał elitę, która wcześniej popierała jego brata Mieszka II, przypuszcza się, że mógł on sprzyjać chłopskim wystąpieniom. Prawdopodobnie nie doszło wówczas do masowego niszczenia chrześcijańskich obiektów sakralnych. Wobec tego można sformułować domysł, że w chłopskim oporze wobec możnych kwestie religijne odgrywały mniejszą rolę niż kwestie społeczne. Do tzw. reakcji pogańskiej prawdopodobnie do pewnego stopnia przyczyniła się polityka Bolesława Chrobrego (zm. 1025). Prowadzone przez niego wojny idące w parze z rozbudową wojska znacznie obciążały chłopów oraz ludność niewolniczą pracującą na rzecz państwa. W konsekwencji skłoniło ich to do buntu przeciwko elicie społecznej.