Gady - charakterystyka

Gady to typowo lądowe kręgowce, które uniezależniły się od środowiska wodnego. Posiadają szczelną powłokę ciała (ochrona przed utratą wody), dwie pary pięciopalcowych kończyn (lokomocja na lądzie), wydajny układu oddechowy i krwionośny oraz błony płodowe (umożliwiają rozwój zarodka na lądzie). Niektóre z nich wtórnie weszły do wody (krokodyle, żółwie).

Gady - gdzie występują, co jedzą?

Gady są zwierzętami zmiennocieplnym, dlatego występują głównie w klimacie tropikalnym i subtropikalnym. Zamieszkują wiele środowisk i prowadzą zróżnicowany tryb życia (m.in. wylegują się w słońcu, zagrzebują w ziemi, chodzą po drzewach). Gady są głównie drapieżnikami, choć spotykamy wśród nich także roślinożerców (niektóre jaszczurki i żółwie). Głównym pokarmem gadów są bezkręgowce (owady, ślimaki, pierścienice) oraz drobne kręgowce (ryby, płazy, inne gady i ssaki)

Cechy charakterystyczne gadów

• ciała pokryte suchą zrogowaciałą skórą (niektóre gady linieją, czyli okresowo zrzucają zrogowaciały naskórek);
• w skórze znajdują się łuski, tarczki, płyty rogowe i kostne,
• ciało składa się z głowy, szyi, tułowia i ogona; na ogół występują też dwie pary pięciopalcowych kończyn (wyjątek węże i beznogie jaszczurki);
• głowa połączona ruchomo z tułowiem;
• szkielet silnie skostniały; czaszka połączona z kręgosłupem za pomocą jednego kłykcia potylicznego, kręgosłup składa się z pięciu odcinków (szyjny, piersiowy, lędźwiowy, krzyżowy i ogonowy); występuje klatka piersiowa;
• na ogół gady to drapieżniki, w jamie gębowo znajduje się ruchomy język oraz jednakowe zęby (homodontyzm), niektóre posiadają zęby jadowe;
• zamknięty układ krwionośny z dwoma obiegami krwi (dużym i małym) oraz sercem składającym się z jednej komory (podzielonej częściową przegrodą) i dwóch przedsionków (prawego i lewego);
• płuca będące podstawowym narządem oddechowym (wszystkie gady są płucodyszne);
• w centralnym układzie nerwowym zaburzony liniowy układ mózgu, w kresomózgowiu pojawia się kora nowa;
układ wydalniczy tworzą parzyste nerki (typu nerki ostatecznej) i moczowody uchodzące najczęściej bezpośrednio do kloaki;
• rozdzielnopłciowe, zapłodnienie jest wewnętrzne (samce posiadają narząd kopulacyjny), na ogół jajorodne;
• w rozwoju zarodkowym pojawiają się błony płodowe (owodnia, omocznia i kosmówka);


Polecamy również:

  • Budowa gadów i szkielet

    Gady są dość zróżnicowaną grupą zwierząt. Ich ciało jest najczęściej wydłużone i składa się z głowy, szyi, tułowia i ogona. Na ogół występują też dwie pary rozstawionych na boki kończyn. Więcej »

  • Układ krwionośny i oddychanie gadów

    Gady posiadają zamknięty układ krwionośny. Składa się on z dwóch obiegów krwi: dużego i małego (płucnego). Budową przypomina układ krwionośny płazów. Zmiany następują w sercu. Serce składa się z dwóch przedsionków (prawego i lewego)... Więcej »

  • Układ pokarmowy, wydalniczy i nerwowy gadów

    Układ pokarmowy rozpoczyna się otworem gębowym prowadzącym do jamy gębowej. Dalej znajduje się gardziel (wyraźnie odgraniczona od jamy gębowej), przełyk, żołądek (na ogół dobrze wykształcony, szczególnie u węży), jelito cienkie (do którego... Więcej »

  • Rozmnażanie i rozwój gadów

    Gady są rozdzielnopłciowe. Posiadają parzyste gonady, które uchodzą do kloaki. Układ rozrodczy żeński składa się jajników i jajowodów, a układ rozrodczy męski z parzystych jąder, najądrzy i nasieniowodów. Ponadto samce posiadają wynicowane z kloaki prącie. Więcej »

  • Gatunki gadów

    Gady dzielimy na cztery rzędy: żółwie, hatterie, łuskonośne i krokodyle.Żółwie występują głównie w strefie tropikalnej lub subtropikalnej. Prowadzą wodny lub lądowy tryb życia. Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 4 + 3 =
Ostatnio komentowane
Dziękuję za krótką acz treściwą syntezę :)
• 2024-09-24 21:14:03
Dodajmy, że było to również ostatnie powstanie wendyjskie (słowiańskie) na terenie N...
• 2024-09-04 21:32:33
DZIĘKUJĘ
• 2024-07-31 13:21:34
I cóż miał rację Marek Aureliusz który chciał podbić Germanię uderzeniem przez Mor...
• 2024-07-06 19:45:33
O tym, że zmienne w czasie pole elektryczne jest źródłem pola magnetycznego, napisał ...
• 2024-06-27 07:25:33