Przełyk jest długiem, wąskim przewodem, pośredniczącym w przekazywaniu pokarmu z gardła do żołądka. Biegnie wzdłuż lini pośrodkowej ciała pomiędzy tchawicą a kręgosłupem i ciągnie się od VI kręgu szyjnego do X-XI kręgu piersiowego. Ma długość około 25-30 cm i średnicą od 13 mm (opróżniony) do 25 mm (wypełniony).
W przełyku możemy wyróżnić trzy zasadnicze odcinki:
• szyjny leżący za tchawicą, na pograniczu klatki piersiowej i szyi; jest on stosunkowo krótki – stanowi około 5 centymetrów;
• piersiowy biegnie w śródpiersiu górnym i tylnym;
• brzuszny ciągnie się od otworu przełykowego przepony, a kończy wpustem żołądka, ma 2-5 cm długości.
Przełyk posiada trzy przewężenia:
• górne – na granicy z gardłem;
• środkowe – na wysokości rozdwojenia tchawicy, w miejscu skrzyżowania z lewym oskrzelem;
• dolne – w obrębie przepony, ok. 3 cm nad wpustem żołądka.
Zwężenia górne i dolne, powstają na wskutek napięcia mięśni okrężnych tworząc zwieracz górny i dolny przełyku.
Ściana przełyku zbudowana jest z: błony zewnętrznej, błony mięśniowej, tkanki podśluzowej i z błony śluzowej. Błonę zewnętrzną stanowi tkanka łączna luźna (w części szyjnej), częściowo opłucna (w części piersiowej) oraz otrzewna (w przeważającej powierzchni części brzusznej). Błona mięśniowa zbudowana jest z dwóch rodzajów. Mięśnie poprzecznie prążkowane występujące w górnej części przełyku stopniowo ku dołowi przechodzą w mięśnie gładkie. Tak więc górną część przełyku stanowią mięśnie poprzecznie prążkowane, dolną gładkie, a środkową mieszane. W mięśniówce gładkiej wyróżnić możemy dwie warwy: okrężną i podłużną, których rytmiczna praca umożliwia przesuwanie pokarmu. Błona śluzowa pokryta nabłonkiem płaskim wielowarstwowym układ się w fałdy, w których gromadzi się śluz, dzięki czemu pokarm jest zwilżany, co ułatwia jego przemieszczanie się do dalszych odcinków przewodu pokarmowego.
 |
|
Przewód pokarmowy z zaznaczonym przełykiem/ |
Funkcja przełyku:
Ściany przełyku nie wydzielają żadnych enzymów, dlatego też w tej części układu pokarmowego nie odbywa się trawienie, ani wchłanianie. Funkcją przełyku jest więc jedynie transport pokarmu z części poprzedzającej do części następującej po nim, czyli z gardła do żołądka.