Cykl rozwojowy nagonasiennych

Rozwój nagonasiennych na przykładzie sosny:

Sosna jest rośliną jednopienną. Dojrzały sporofit wytwarza szyszki (kwiaty) męskie i szyszki (kwiatostany) żeńskie. Szyszki męskie składają się z mikrosporofili zwanych pręcikami, które zawierają dwa mikrosporangia, czyli worki pyłkowe.

Kwiaty męskie

Kwiaty żeńskie z pyłkiem/Beentree (23.05.2006)/commons.wikimedia.org

Wewnątrz worków pyłkowych rozwijają się mikrospory tzw. ziarna pyłku, które zaopatrzone są w dwie komory powietrze ułatwiające im przenoszenie przez wiatr.

Ziarano pyłku

Ziarno pyłku u sosny zwyczajnej/Panek (2007.02.11)/commons.wikimedia.org

W każdym ziarnie pyłku rozwija się haploidalny gametofit męski, który początkowo pozostaje pod osłoną macierzystej zarodni. Przedrośle męskie jest silnie zredukowane, składa się przede wszystkim z dwóch dużych komórek – generatywnej i wegetatywnej oraz niewielkich komórek przedroślowych.

Szyszka żeńska składa się z owocolistków zwanych także łuskami nasiennymi, na których leżą dwa nagie zalążki (stad nazwa nagozalążkowe).

Kwiatostan żeński

Kwiatostan męski/Beentree (23.05.2006)/commons.wikimedia.org

Pojedynczy zalążek utworzony jest z makrosporangium (ośrodka) otoczonego osłonką, w której na szczycie znajduje się niewielki otwór, czyli okienko. Wewnątrz makrosporangium rozwijają się cztery haploidalne makrospory, z których pozostaje tylko jedna (trzy pozostałe ulegają degeneracji). Z pojedynczej makrospory, która zajmuje prawie całe wnętrze ośrodka rozwija się zredukowany haploidalny wielokomórkowy gametofit żeński. Przedrośle żeńskie prawie w całości wypełnione jest substancjami pokarmowymi, w jego szczytowej części znajdują się dwie rodnie, które zawierają po jednej komórce jajowej.

Ziarno pyłku, które uwalniane jest z worków pyłkowych wraz z wiatrem przenoszone jest na okienko zalążka – dochodzi do zapylenia. Następnie ziarno pyłku zaczyna kiełkować – ściana mikrospory pęka a z komórki wegetatywnej wytarzana jest łagiewka pyłkowa, która wrasta do ośrodka. Tutaj dopiero komórka generatywna dzieli się na dwie jądra plemnikowe, czyli zredukowane gamety męskie zwane komórkami plemnikowymi. Tylko jedna komórka plemnikowa (druga obumiera) łączy się z komórką jajową dając zygotę, z której rozwija się zarodek, czyli młody sporofit składający się z zawiązka korzenia, pędu i liścieni. Jest on zamknięty w osłonce zalążka, która po zapłodnieniu twardniej i przekształca się w łupinę nasienną. Ośrodek zanika a gametofit żeński przekształca się w bielmo pierwotne, które stanowi materiał zapasowy dla rozwijającego się zarodka. W ten sposób powstaje nasienie, które u sony zapatrzone jest w skrzydełko. Nasiona nagonasiennych spoczywające na łusce nasiennej nie są niczym okryte (są nagie – stąd nazwa nagonasienne). Sporofit u sosny przechodzi w okres spoczynku. Gdy nasiona dojrzeją (u sosny cały cykl rozwojowy trwa 3 lata) wysypują się, a jeśli trafią na dogodne warunki kiełkują w nową roślinę.

Polecamy również:

  • Rośliny okrytonasienne – przykłady

    Rośliny okrytonasienne są grupą roślin dominującą we współczesnej szacie lądowej (liczą ok. 250- 300 tysięcy gatunków). Mają zróżnicowaną postać życiową – głównie rośliny zielne ale też wieloletnie o zdrewniałych łodygach (drzewa, krzewy). Więcej »

  • Organy wegetatywne

    Organem (narządem) nazywamy zbudowaną z tkanek wyodrębniającą się część wielokomórkowego organizmu roślinnego lub zwierzęcego. Organy są wyspecjalizowane w pełnienia jednej (lub wielu) funkcji. Więcej »

  • Budowa nasiona

    Nasiona stanowią formy przetrwalnikowe roślin, ich głównym zadaniem jest rozmnażanie oraz rozprzestrzenianie. Po zapłodnieniu zalążka dochodzi do powstania nasiona. Dodatkowo w jego skład wchodzi także zarodek rośliny, który posiada materiał genetyczny obydwu osobników rodzicielskich, tkanka... Więcej »

  • Sposoby rozsiewania nasion

    Rośliny wykształciły różne sposoby rozsiewania nasion w celu zapewnienia jak największych szans na rozmnażanie. Jako główne kategorie wyróżnia się autochorię oraz allochorię. Autochoria to inaczej samosiewność, roślina rozsiewa nasiona używając własnych sił i mechanizmów. Ten proces nie... Więcej »

  • Sposoby zapylania kwiatów

    Nauka o zapylaniu roślin dotyczy zarówno nauki o roślinach czyli botaniki, ale także wymaga pogłębienia wiedzy z dziedziny zoologii, konkretnie entomologii, ponieważ głównie zapylaczami są owady. W naturze występują zależności między budową aparatu gębowego zwierzęcia a budową kwiatu rośliny. Ten... Więcej »

Komentarze (2)
Wynik działania 5 + 3 =
husty23
2020-05-21 11:08:42
fajnie tłumaczy
lala
2020-03-19 11:53:39
ok
Ostatnio komentowane
• 2025-03-08 02:40:40
cycki lubie
• 2025-03-05 14:35:07
bardzo to działanie łatwe
• 2025-03-03 13:00:02
Jest nad czym myśleć. PEŁEN POZYTYW.
• 2025-03-02 12:32:53
pozdro mika
• 2025-02-24 20:08:01