Funkcja aparatów szparkowych
Aparaty szparkowe są ważnymi strukturami występującymi w roślinie. Ich głównym zadaniem jest prowadzenie wymiany gazowej między tkankami wewnętrznymi rośliny a atmosferą. Przez nie zostaje dostarczony roślinie dwutlenek węgla, niezbędny do przeprowadzenia procesu fotosyntezy. Występują u większości roślin nasiennych a także u wątrobowców, traw oraz roślin iglastych. Najwięcej aparatów szparkowych zgromadzonych jest na dolnej stronie liścia. Wyjątek stanowią rośliny pływające, ich aparaty szparkowe zlokalizowane są na górnej stronie.
Budowa aparatów szparkowych
Aparaty szparkowe mają postać złączonych ze sobą dwóch komórek, z otworem - szparką, która występuję między nimi i jest połączona z komorą podpszparkową w miękiszu gąbczastym. Szparka może być otwarta lub zamknięta, w zależności od tego czy wymiana gazowa jest przeprowadzana czy nie. Komórki aparatów szparkowych posiadają chloroplasty oraz pokryte są grubą warstwą kutykuli. W zależności od gatunku rośliny można wyróżnić różne kształty aparatów szparkowych. Przykładowo u traw mają postać hantli.
 |
| Aparat szparkowy |
Rodzaje aparatów szparkowych
Anomocytyczny – komórki szparkowe otoczone są różną liczbą komórek przyszparkowych
Anizocytyczny – trzy komórki przyszparkowe otaczają komórki szparkowe
Tetracytyczny – komórki szparkowe są otoczone czterema komórkami przyszparkowymi
Mechanizm działania i czynniki wpływające na otwieranie
Otwieranie i zamykanie aparatów szparkowych związane jest ze zmianami turgoru w komórkach. Obniżenie turgoru powoduje zamknięcie a zwiększenie turgoru – otwarcie. Ruchy spowodowane są zmianami ciśnienia osmotycznego. W zależności od stężenia dwutlenku węgla wewnątrz liścia, komórki szparkowe pobierają kationy potasu ( K+) i równocześnie wydzielają protony.