Mszaki

Mszaki są sztuczną jednostką systematyczną, do której zaliczmy kilka niezależnych linii rozwojowych. Najważniejsze z nich to mchy i wątrobowce. Zajmują zarówno wilgotne (lasy, łąki, torfowiska) jak i suche środowiska (półpustynie).

Cechą wyróżniającą mszaki spośród wszystkich innych roślin jest dominacja pokolenia haploidalnego – gametofitu nad pokoleniem diploidalnym – sporofitem.

Mszaki to lądowe rośliny tkankowe – w ich budowie anatomicznej możemy wyróżnić tkankę miękiszową, okrywająca i przewodzącą, która jednak nie jest zbudowana typowo (z łyka i drewna,) dlatego mszaki nie zaliczamy do roślin naczyniowych.

Mszaki są prymitywnymi organowcami, które zawsze zbudowane są z gametofitu i sporofitu.

Gametofit jest samożywny (zaopatruje sporofit w wodę i pokarm), wieloletni i zazwyczaj większy od sporofitu. Charakteryzuje się zróżnicowaną (niejednokrotnie złożoną) budową specyficzną dla poszczególnych grup. Może składać się z wzniesionej lub płożącej się (np. u jungermaniowych) ulistnionej łodyżki i chwytników lub być plechowaty (np. u porostnicowych). Płonniki są przedstawicielami mchów, które charakteryzują się skomplikowaną, odmienną od innych mszaków budową gametofitu i znajdujących się na nim listków. Przez środek nierozgałęzionej gęsto ulistnionej łodyżki płonników przebiega „wiązka przewodzącą” (łącząca się z wiązką przewodzącą liści). Składa się ona z martwych komórek – hydroidów (przewodzących wodę) i żywych komórek – leptoidów (przewodzących substancje odżywcze). Listki płonnika są wielowarstwowe, a na ich górnej powierzchni znajdują się blaszkowate wyrostki (zwierające chloroplasty), które pełnią funkcje asymilacyjną. Na gametoficie mszaków znajdują się gametangia męskieplemnie i żeńskie rodnie. Pierwsze z nich produkują gamety męskie, czyli plemniki a drugie gametę żeńskie, czyli komórki jajowe.

Sporofit nie jest samodzielny – pobiera od gametofitu wodę wraz z solami mineralnymi oraz pokarm, gdyż zazwyczaj nie jest zdolny do przeprowadzania fotosyntezy (niektóre mszaki posiadają sporofity zaopatrzone w chloroplasty). Sporofit zbudowany jest z sety, czyli prostej, nierozgałęzionej „łodyżki” oraz stopy łączącej go z gametofitem. Na szczycie sety znajduje się pojedyncza zarodnia (puszka), która przykryta jest wieczkiem. Wnętrze zarodni wyścielane jest warstwą komórek, które w wyniku podziałów mejotycznych dają haploidalne zarodniki. Po dojrzeniu spor wieczko odpada, zarodniki wysypują się a sporofit umiera.

Mchy z dobrze widocznymi puszkami sporofitu

Mchy z dobrze widocznymi puszkami sporofitu/Vaelta (30.04.2006)/commons.wikimedia.org

Polecamy również:

  • Cykl rozwojowy mszaków

    Następowanie po sobie pokolenia haploidalnego – gametofitu i diploidalnego – sporofitu, czyli przemiana pokoleń przebiega u wszystkich grup mszaków według jednego schematu. Więcej »

  • Znaczenie i przegląd mszaków

    Znaczenie mszaków: 1. Są organizmami pionierskimi, które zasiedlają i przekształcają nieprzyjazne środowiska tworząc dogodne podłoże dla bardziej wymagających organizmów. 2. Tworzą specyficzny leśny mikroklimat. 3. Regulują bilans wodny zbiorowisk roślin. Więcej »

Komentarze (2)
Wynik działania 2 + 1 =
ani
2022-03-20 10:48:41
supi bardzo polecam!!
Amelia
2021-12-07 07:58:07
super wyjaśnione!
Ostatnio komentowane
kupa
• 2024-11-06 19:37:57
na czym polegają te fundacje i stowarzyszenia? brakuje tu wyjaśnienia i jakiegoś przyk�...
• 2024-11-05 17:38:04
Głupota w tekście! Janusz i Agnieszka się nie związali, bo byli bardzo bliskim kuzynos...
• 2024-10-27 17:40:49
Super
• 2024-10-21 17:09:20
Bardzo trudne.
• 2024-10-21 13:31:17