Chloroplasty należą do plastydów, do których zalicza się także bezbarwne leukoplasty (magazynują materiał zapasowy) i różnobarwne chromoplasty. Chloroplasty zawierają chlorofile – zielone barwniki, których funkcją jest adsorpcja światła słonecznego w czasie fotosyntezy. Występują w komórkach roślinnych i niektórych protistów.
U roślin chloroplasty mają kształt dwuwypukłej soczewki o długości od 3-10 µm. Otoczone są dwiema gładkimi błonami. Zewnętrzna błona jest wysoce przepuszczalna dla jonów, a wewnętrzna słabo. Wnętrze chloroplastu wypełnia koloidalna macierz – stroma, w której zanurzone są spłaszczone błoniaste woreczki – tylakoidy.
Wyróżniamy dwa rodzaje tylakoidów:
• tylakoidy gran – krótkie woreczki, ułożone w stosy (grana)
• tylakoidy stromy – długie, mniej liczne woreczki łączące ze sobą grana
Chloroplasty zawierają także własne koliste cząsteczki DNA oraz rybosomy.
Budowa chloroplastu: 1 – zewnętrzna błona 2 – przestrzeń międzybłonowa, 3 – wewnętrzna błona, 4 – stroma, 5 – wnętrze tylakoidu, 6 – błony tylakoidów, 7 – granum, 8 – tylakoidy, 9 – skrobia, 10 – rybosomy, 11 – DNA, 12 – plastoglobule (krople lipidów)/ SuperManu (16.10.2007)/commons.wikimedia.org |
Funkcją chloroplastów jest zamiana energii świetlnej w energię chemiczną nowo powstających związków organicznych. Ma to miejsce w czasie procesu fotosyntezy, którego jeden etap zachodzi w tylakoidach gran - faza jasna a drugi w stromie -faza ciemna.
Porównanie chloroplastów z mitochondriami
Podobieństwa:
Chloroplasty i mitochondria:
• otoczone są podwójnymi błonami
• zawierają własny materiał genetyczny (w postaci kolistych cząsteczek DNA)
• posiadają własne rybosomy (dzięki czemu produkują część swoich białek)
• mogą dzielić się niezależnie od podziałów komórki
• mają podobną wielkość
Różnice:
W chloroplastach i mitochondriach zachodzą przeciwstawne procesy.
Porównanie procesów zachodzących w mitochondriach i chloroplastach |
|
Mitochondria – oddychanie komórkowe |
Chloroplasty - fotosynteza |
Proces kataboliczny – wyzwala się energia, która zostaje zmagazynowana w postaci ATP |
Proces anaboliczny – wymaga dostarczenie energii świetlnej |
Substraty – glukoza (C6H12O6), tlen (O2) |
Substraty – woda (H2O) , dwutlenek węgla (CO2) |
Produkty – woda (H2O) , dwutlenek węgla (CO2) |
Produkty – glukoza (C6H12O6), tlen (O2) |