Pasywacja jest samorzutnym lub wywołanym elektrochemicznie procesem chemicznym. Polega na pokrywaniu się powierzchni metalu cienką warstwą jego tlenków lub soli o mniejszej reaktywności, przez co zwiększa się odporność korozyjna tego metalu. Wytworzona powłoka jest odporna na dalsze reakcje ze związkami pochodzącymi z otoczenia. Pasywacja takich pierwiastków jak nikiel, glin lub chrom zachodzi samorzutnie pod wpływem zawartego w powietrzu tlenu. Można to zaobserwować jako matowienie powierzchni tych metali (tlenki mają inną strukturę niż czyste metale).
Pasywacja ze względu na pozytywny wpływ na trwałość powierzchni metalowych jest wykorzystywana do produkcji odpornych stopów metali. Na skalę przemysłową prowadzona jest na drodze tzw. kąpieli utleniających, gdzie dany metal ulega oksydowaniu. Dodatek pierwiastków, które mają zdolność do samopasywacji poprawiają zdolności pasywujące stopów, dlatego stal nierdzewna posiada domieszki chromu lub niklu.
Mechanizm pasywacji w przypadku stali chromowej.
By Mecanisme_passivation_inox.svg: Cdangderivative work: Joanna Kośmider (talk) - Mecanisme_passivation_inox.svg, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=14989157
Pasywacja jest też wykorzystywana podczas transportu stężonego kwasu azotowego. Może być on przewożony tylko w aluminiowych cysternach. Glin reaguje z kwasem azotowym i wytwarza na swojej powierzchni powłokę ochronną, która blokuje dalsze rozkładanie metalu. Innym przykładem samorzutnej pasywacji jest pokrywanie się miedzianych dachów czy pomników warstwą zielonej patyny, która nadaje im niepowtarzalny wygląd.