Borowce – wzory, właściwości, otrzymywanie, zastosowanie

Borowce- wzory, właściwości

Pierwiastki grupy 13 układu okresowego – bor, glin, gal, ind i tal, nazywane są borowcami. Pierwszy z nich – bor jest niemetalem, odróżniającym się od pozostałych, metalicznych, pierwiastków (dlatego został on opisany oddzielnie). Pierwiastki metaliczne – glin, gal, ind i tal nazywane są często glinowcami, od najlżejszego w tej grupie glinu. Glinowce mają 3 elektrony w powłoce walencyjnej i najczęściej przyjmują stopień utlenienia +III. Są one twardymi, srebrzystymi ciałami stałymi o charakterze metalicznym. Tworzą one kationy trójdodatnie \(M^{3+}\) i mają charakter amfoteryczny - w środowisku mocno zasadowym zachowują się jak słabe kwasy, tworząc oksoaniony takie jak obecny w szeregu minerałów jon glinianowy \([AlO_2]^-\).

Glinowce wykazują bardzo duże powinowactwo do tlenu. Na powietrzu, metaliczny glin ulega reakcji z atmosferycznym tlenem i jego powierzchnia pokrywa się cienką warstwą tlenku \(Al_2O_3\). Zjawisko to nosi nazwę pasywacji.

Borowce- występowanie, otrzymywanie

Glin jest najczęściej występującym pierwiastkiem metalicznym w skorupie ziemskiej. Występuje on najczęściej w postaci minerałów glinokrzemianowych – skaleni. Głównym źródłem glinu jest jednak inny minerał – boksyt, będący mieszaniną wodorotlenku glinu \(Al(OH)_3\) (minerał gibbsit) oraz jego uwodnionego tlenku \(AlO(OH)\) w formie dwóch minerałów – bohemitu i diasporu, różniących się strukturą przestrzenną. Metaliczny glin jest otrzymywany w dwóch etapów. Najpierw boksyt jest prażony w celu usunięcia wody, powstaje tlenek glinu \(Al_2O_3\). Tlenek ten poddawany jest elektrochemicznemu procesowi Halla-Heroult’a, w którym czysty glin osadza się na katodzie.

Gal występuje znacznie rzadziej niż glin, minerały zawierające go są bardzo rzadkie. Najczęściej jest on pozyskiwany jako produkt uboczny przy produkcji glinu z boksytu lub przy produkcji cynku ze sfalerytu (\(ZnS\)). Ind występuje jeszcze rzadziej, również jako zanieczyszczenie rud sfalerytowych. Jest on odzyskiwany podczas otrzymywania \(Zn\). Tal jest również bardzo rzadkim metalem, występuje najczęściej w minerałach potasowych obecnych w glebach, glinach i skałach granitowych, natomiast uzyskiwany jest podczas produkcji metali ciężkich (np. cynku, rtęci, ołowiu) z rud siarczkowych.

Borowce- zastosowanie

Glin o czystości technicznej oraz stopy zawierające głównie \(Al\) są nazywane aluminium. Aluminium stanowi ważny materiał konstrukcyjny, ze względu na swoją lekkość, wytrzymałość i odporność na korozję. Wykorzystywane jest w przemyśle lotniczym, samochodowym oraz budowy urządzeń gospodarstwa domowego i maszyn, budownictwie oraz innych gałęziach przemysłu. Glin jest najszerzej stosowanym metalem nieżelaznym. Pozostałe glinowce ze względu na ich rzadkość i koszt znajdują głównie zastosowania specjalistyczne, np. w elektronice.

Polecamy również:

  • Litowce – wzory, właściwości, otrzymywanie, zastosowanie

    Litowce to pierwiastki metaliczne leżące w pierwszej grupie (IA) układu okresowego. Do litowców należą lit, sód, potas, rubid, cez i frans. Litowce mają konfigurację elektronową powłoki walencyjnej  i bardzo łatwo ulegają jonizacji oddając jeden elektron aby uzyskać konfigurację gazu... Więcej »

  • Wapń, bar, stront – wzory, właściwości, otrzymywanie, zastosowanie

    Wapń, stront i bar to odpowiednio trzeci, czwarty i piąty pierwiastek w drugiej grupie układu okresowego. Pierwiastki tej grupy nazywane są metalami ziem alkalicznych, z powodu zasadowego charakteru minerałów, w których występują. Powłoki walencyjne tych pierwiastków mają strukturę , dlatego... Więcej »

  • Cynk, kadm, rtęć – wzory, właściwości, otrzymywanie, zastosowanie

    Cynk, kadm i rtęć to metale przejściowe położone w 12 (IIA) grupie układu okresowego. Mają one konfigurację powłoki walencyjnej , lecz pomimo w pełni obsadzonej podpowłoki d są one nadal zaliczane do metali przejściowych (mogą tworzyć kationy, w których podpowłoka d jest niecałkowicie obsadzona). W związkach... Więcej »

  • Porównanie litowców i berylowców

    Metale I i II grupy nazywane są odpowiednio litowcami i berylowcami. Są to grupy metali lekkich (o niskiej gęstości) o srebrnobiałych kolorach i dobrej topliwości. Pierwiastki należące do tych grup mają najniższe elektroujemności spośród wszystkich pierwiastków chemicznych. Więcej »

  • Czym jest pasywacja?

    Pasywacja jest samorzutnym lub wywołanym elektrochemicznie procesem chemicznym. Polega na pokrywaniu się powierzchni metalu cienką warstwą jego tlenków lub soli o mniejszej reaktywności, przez co zwiększa się odporność korozyjna tego metalu. Wytworzona powłoka jest odporna na dalsze reakcje ze związkami... Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 5 + 5 =
Ostatnio komentowane
Niga
• 2025-02-17 12:10:09
Fajnie, dziękuję
• 2025-02-13 21:09:19
nie wiem po co takie łatwe działanie
• 2025-02-04 15:03:23
W planie wydarzeń punkt 1 i 2 powinny być zamienione miejscami.
• 2025-01-29 19:30:27
Jest tu zawarte wiele niezbędnych oraz interesujących informacji o twórcy i artyście jakim...
• 2025-01-26 10:13:01