Wiroidy - charakterystyka
Wiroidy są najmniejszymi znanymi do tej pory patogenamiroślin. Mają postać bezkomórkową oraz są zakaźne. Zbudowane są z pojedynczej kolistej nici RNA. Ich budowa nie jest podobna do budowy typowego wirusa, ponieważ wiroidy nieposiadają kapsydu ani nie mają możliwośći syntezy własnych białek. Jest to spowodowane tym, że ich genom nie koduje żadnego białka. Aby mogło dojśc do namnażania, organizm wykorzystuje enzymy znajdujące się u gospodarza, są nimi: ligaza oraz Rnaza. Wyróżnia się dwie rodziny tych wirusów: Pospiviroidae oraz Avsunviroidae. Celem ataku są rośliny wyższe, szczególnie ziemniaki. Wywołują choroby takie jak: smugowatość liści lucerny oraz wrzecionowatość bulw ziemniaka.
Priony - charakterystyka
Nazwą tą określa się białkowe cząsteczki zakaźne, nie posiadające kwasu nukleinowego. Występują pospolicie w organiźmie, charakter infekcyjny nabierają wówczas gdy zostanie zmieniona ich naturalna konformacja. Przyczyniają się do chorób układu nerwowego. Najbardziej rozpoznawalną chorobą wywołaną przez priony jest gąbczasta encefalopatia bydła (BSE), zwana również chorobą „szalonych krów”, która dotknęła bydła hodowlanego. Choroba ta posiada wariant, na który mogą zachorować ludzie, jest to choroba Creutzfeldta – Jakoba, która prowadzi do utraty komórek nerwowych.
![]() |
Krowa cierpiąca na BSE |
Cechy wspólne wiroidów i prionów
• brak enzymów metabolicznych;
• namnażanie się wewnątrz komórek gospodarza;
• wywołują choroby;
• nie są zaliczane do organizmów żywych.