Mianem wirusów onkogennych określa się wirusy, które mogą prowadzić do powstania w organiźmie gospodarza choroby nowowtworowej. Wirusy te wykazują dużą specyficzność względem gospodarza – atakują konkretne gatunki zwierząt oraz mają zdolności do zapoczątkowania procesu nowotworzenia.
W jaki sposób działają wirusy onkogenne?
Wirusy oknkogenne wykorzystują działanie genów zwanych protoonkogenami. Występują one w prawidłowej komórce organizmu, a pod wpływem mutacji lub zmiany ekspresji mogą zostać przekształcone w onkogen. Kiedy portoonkogeny zostaną włączone w genom wirusa następuje ich nadmierna tranksrypcja co prowadzi do niekontrolowanego wzrostu i podziałów zainfekowanej komórki. Wraz z proliferacją komórki podziałom ulega wirus, który zawiera onkogen. Mechanizm ten jest charakterystyczny dla wirusów onkogennych zawierających materiał genetyczny w postaci RNA. Dzięki mechanizmie odwrotnej transkryptazy, wpuszczony RNA wirusa do komórki gospodarza zaczyna tworzyć komplementarne DNA (cDNA), a następnie powstałe cDNA jest wbudowywane w genom gospodarza.
Do wirusów onkogennych zaliczamy:
• HPV – ludzki wirus brodawczaka
• EBV – wirus Epsteina-Barr (wywołujący mononukleozę)
• HBV – wirus wywołujący zapalenie wątroby typu B
• HCV – wirus wywołujący zapalenie wątroby typu C
![]() |
Cząsteczka wirusa HPV |