Wirus Zika należy do rodziny Flawwirusów. Pochodzi z Afryki, skąd został przeniesiony przez komary do Azji, Ameryki i Europy. Po raz pierwszy został wyizolowany w 1947 roku w Ugandzie z małpy z gatunku makak królewski podczas prowadzenia badań nad żółtą gorączką w lesie Zika, co przyczyniło się do powstania nazwy wirusa. Jego głównym żywicielem jest człowiek. Po zainfekowaniu zwykle nie występują żadne objawy, jednak problemem jest szybkie tempo rozprzestrzeniania się wirusa oraz teratogenny wpływ na płód podczas zakażenia w czasie ciąży.
Budowa
Wirus Zika posiada otoczkę, w której występują białka powierzchniowe. Jego wirion przyjmuje wielkość od 40 do 60 nanometrów. Kapsyd ma symetrię ikosaedralną, co oznacza że zbudowany jest z dwudziestu jednakowych trójkątnych ścian. Materiał genetyczny ma postać pojedynczej nici RNA o dodatniej polarności i obejmuje ponad 10000 reszt nukleotydowych.
Model przedstawiający wirus Zika |
Objawy zakażenia
Infekcja wirusem Zika w przypadku trzech czwartych zachorowań przebiega bezobjawowo. U pozostałych po około 9 dniach wylęgania występują objawy, które podobne są do grypy i trwają od 2 do 7 dni. Często pojawia się złe samopoczucie, brak apetytu, gorączka, ból głowy i brzucha, a także wysypka obejmująca praktycznie całe ciało. Choroba zwykle ma przebieg samoograniczający się. Kiedy zarażona zostanie kobieta będąca w ciąży może dojść do powstania u dziecka małogłowia.
Małogłowie spowodowane zarażeniem ciężarnej wirusem Zika |
Drogi przenoszenia
Przede wszystkim wirus Zika przenoszony jest na ludzi przez wybrane gatunki komarów z rodziny Aedes, które wykazuje aktywność w ciągu dnia. Dodatkowo do zarażenia może dojść przez kontakty seksualne z osobą chorą oraz przez łożysko z matki na płód, co przyczynia się u niego do wielu wad wrodzonych.
Leczenie i profilaktyka
Leczenie choroby wywołanej tym patogenem jest wyłącznie objawowe, nie wynaleziono jeszcze lekarstwa ani szczepionki działających bezpośrednio na tego wirusa. Chorym podaje się lekarstwa przeciwgorączkowe oraz przeciwbólowe oraz zaleca się odpoczywanie i przyjmowanie dużych ilości płynów. Profilaktyka polega na likwidacji zbiorników wodnych oraz zabijanie larw komarów i osobników dorosłych. Natomiast kobiety w ciąży powinny unikać podróżowania do miejsc, w których występują zakażenia.