Wirus VZV to inaczej ludzki herpeswirus typu 3. Należy on do rodziny herpeswirusów. Wywołuje u ludzi ospę wietrzną oraz półpasiec, które najczęściej występują u dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Człowiek jest jedynym rezerwuarem tego wirusa. W miejscach występowania klimatu umiarkowanego zauważono sezonowość zachorowań przypadającą najczęściej na miesiące zimowe. Dzięki występowaniu szczepionkom liczba zachorowań na ospę maleje. Osoby, które przeszły zakażenie tym patogenem nie chorują ponownie, jednak w przypadku około 20% z nich może dojść do ujawnienia się uśpionego wirusa, co jest czynnikiem wywołującym półpasiec.
Budowa
Wirus posiada otoczkę lipidową wywodzącą się z otoczki jądrowej komórki gospodarza. Wirion ma średnicę wielkości od 120 do 200 nanometrów. Natomiast średnica samego kapsydu wynosi 100 nanometrów. Posiada symetrię ikosaedralną, co oznacza że kapsyd zbudowany jest z dwudziestu jednakowych trójkątnych ścian. Materiał genetyczny ma postać liniowego DNA.
 |
| Wirus ospy wietrznej i półpaśca widziany spod mikroskopu elektronowego |
Objawy zakażenia
Zarażenie ospą wietrzną objawia się charakterystyczną wysypką, która poprzedzona jest między innymi złym samopoczuciem, gorączką lub stanem podgorączkowym, bólami głowy, bólem brzucha i brakiem apetytu, bólami mięśni oraz zapaleniem gardła i nieżytem nosa. Zwykle po wystąpieniu wymienionych objawów do pojawienia się wysypki mija około 1 do 2 dni. Na początku wysypka ma postać plamek, póżniej swędzących grudek, a następnie pęcherzyków wypełnionych płynem. W ciągu 3 dni pęcherzyki zmieniają się w krosty, a póżniej w strupki. Półpasiec natomiast charakteryzuje się występowaniem wysypki i pęcherzyków w miejscach przebiegu nerwów.
 |
| Wysypka u osoby chorej na ospę wietrzną |
Drogi przenoszenia
Zwykle do zarażenia się wirusem VZV dochodzi przez styczność z osobą chorą na ospę wietrzną, rzadziej na półpasiec. Do transmisji wirusa dochodzi głównie przez drogę kropelkową lub bezpośredni kontakt z zarażonym. Możliwe jest także przeniesienie wirusa drogą wertykalną, czyli od matki na dziecko przez łożysko.
Leczenie i profilaktyka
Leczenie polega na stosowaniu leków działających na objawy choroby, szczególnie leków przeciwgorączkowych oraz przeciwhistaminowych, które działają na świąd. Profilaktycznie zaleca się szczepienia ochronne, ale także unikanie kontaktów z osobami chorymi, które powinno się izolować.