Wirus HIV, czyli ludzki wirus upośledzenia odporności należy do rodziny retrowirusów. Występują dwa jego typy: HIV-1 oraz HIV-2, których nie da się morfologicznie rozróżnić. Natomiast typ 1 pojawia się częściej w Europie i Ameryce Północnej, a typ 2 w Afryce i Azji. Uważa się, że wirus ten ewoluował od małpiego wirusa niedoboru odporności. Po zainfekowaniu powoduje ostrą chorobę retrowirusową. Ma zdolność do przejścia w stan utajenia, który może trwać nawet 10 lat, co przyczynia się do rozwinięcie AIDS, czyli zespołu nabytego niedoboru odporności.
Budowa
Wirion posiada kulisty kształt, a jego średnica wynosi od 100 do 150 nanometrów. Kapsyd natomiast ma stożkowaty kształt i otoczony jest osłonką lipidową zawierającą białka błonowe pobrane z komórki gospodarza. Genom zawiera dwie identyczne kopie jednoniciowego RNA, który ma 9,7 tysięcy par nukleotydów.
Rekonstrukcja 3D wirusa HIV |
Objawy zakażenia
Zarażenie wirusem HIV początkowo powoduje ostrą chorobę retrowirusową, która trwa od paru dni do kilku miesięcy i objawia się między innymi gorączką, bólami głowy, spadkiem masy ciała, szybką męczliwością, bólami mięśni i stawów, powiększonymi węzłami chłonnymi, biegunkami. Następnie przez około 3 miesiące trwa faza uogólnionego powiększenia węzłów chłonnych, a po tym czasie wirus przechodzi w stan utajenia trwający od 8 do 10 lat. Następnie może rozwinąć się AIDS, który może objawiać się dusznościami, kaszlem, zapaleniem opon mózgowych, kolkami jelitowymi, wysypkami.
Drogi przenoszenia
Wirusem HIV można zarazić się przez kontakty seksualne z osobą zainfekowaną, drogą wewnątrzmaciczną podczas porodu oraz w trakcie karmienia piersią. Często podczas zarażenia się różnymi chorobami wenerycznymi jednocześnie może dojść do zakażenia wirusem HIV. Natomiast AIDS przenosi się bardzo często przez krew, na przykład podczas używania tej samej igły.
Leczenie i profilaktyka
Leczenie jest zależne od tego, w jakiej fazie znajduje się wirus w organizmie zarażonego. Stosuje się terapie lekami antyretrowirusowymi, które należy przyjmować regularnie. Dodatkowo osoba zainfekowana powinna monitorować poziom limfocytów T i prowadzić zdrowy tryb życia. Zakażenie AIDS oraz wirusem HIV jest nieuleczalne, dlatego bardzo ważna jest profilaktyka. Polega ona na unikaniu przypadkowych kontaktów seksualnych, stosowanie prezerwatyw, niezażywanie narkotyków, stosowanie rękawiczek ochronnych przy kontakcie z krwią.