Wirusy HSV (Herpes Simplex Virus) to inaczej wirusy opryszczki pospolitej. Należą one do rodziny herpeswirusów. Zalicza się do nich dwa gatunki: opryszczkę wargową (HHV-1) oraz opryszczkę narządów płciowych (HHV-2). Ich nazwy pochodzą od najczęstszego miejsca zakażenia. Naturalnym środowiskiem do ich namnażania się są ludzkie komórki. Patogeny te mają zdolność przechodzenia w stan latencji - utajenie, przez co mogą przetrwać w komórkach nerwowych organizmów zarażonych. Są jednymi z najbardziej rozpowszechnionych na świecie wirusów.
Budowa
Wirusy opryszczki pospolitej posiadają lipidową osłonkę o obszernych rozmiarach. Ich wiriony mają średnicę o wielkości od 120 do nawet 200 nanometrów, natomiast średnica nagiego kapsydu wynosi około 100 nanometrów. Posiadają symetrię ikosaedralną, oznacza to, że kapsyd zbudowany jest z dwudziestu jednakowych trójkątnych ścian. Materiał genetyczny ma postać liniowego dwuniciowego DNA, a kodowane przez niego polipeptydy u obu gatunków są bardzo podobne.
![]() |
Rekonstrukcja 3D wirusa HHV-1 |
Objawy zakażenia
Wirusy opryszczki pospolitej powodują zmiany zapalne na granicy skóry i błony śluzowej, najcześciej w okolicach warg w przypadku wirusa HHV-1 oraz narządów płciowych, jeśli chodzi o wirusa HHV-2. Pierwszym objawem pojawienia się zakażenia jest świąd i pieczenie, następnie po około 3 dniach w miejscu swędzenia pojawiają się drobne pęcherzyki z przeźroczystym płynnem. Gdy dochodzi do ich pęknięcia zostawiają bolesne nadżerki, które goją się samoistnie. U osób zarażonych najczęściej występują nawroty. Wynika to ze zdolności wirusów do przechodzenia w stan latencji, przez co przez długi czas mogą nie występować żadne objawy, aż do ich aktywacji, która zachodzi głównie przez wpływ czynników zewnętrznych wywołujących osłabienie odporności.
![]() |
Zmiany zapalne wywołane wirusem HHV-1 |
Drogi przenoszenia
Wirusami opryszczki można się zarazić jedynie od ludzi. Wirus HHV-1 przenosi się głównie przez bezpośredni kontakt z wydzieliną zawartą w pęcherzykach oraz ze śliną, a także przez przedmioty, z których korzystała osoba zarażona, na przykład przez szklankę czy sztućce. Natomiast wirus HHV-2 przekazywany jest przede wszystkim przez kontakty seksualne.
Leczenie i profilaktyka
Zwykle leczenie polega na jak najszybszym wysuszeniu i zlikwidowaniu pęcherzyków przez aplikowanie różnych środków przeciwwirusowych. Gdy wykwity często nawracają stosuje się dłuższą terapię lekami przepisanymi na receptę. W celu uniknięcia zarażenia zaleca się zachowywanie dystansu z osobami o aktywnych wykwitach.