Nos zewnętrzny zbudowany jest z kości nosowych, chrząstek nosowych i wyrostków czołowych szczęk. W skład chrząstek nosowych tworzących rusztowanie nosa wchodzą: nieparzysta chrząstka przegrody nosa oraz chrząstki parzyste: boczne, skrzydłowe większe, skrzydłowe mniejsze i dodatkowe. Nasada nosa jest to część, która bezpośrednio sąsiaduje z czołem. W obrębie grzbietu schodzą się ściany boczne nosa, których dolny ruchomy odcinek nosi nazwę skrzydła nosa. Na podstawie nosa położonej poziomo w dolnej powierzchni umieszczone są dwa otwory zwane nozdrzami przednimi.
Pierwszy odcinek dróg oddechowych stanowi jama nosowa, która w płaszczyźnie pionowej podzielona jest przegrodą nosową na dwie połowy. W obrębie każda z połów nosa wyróżnić możemy trzy przewody nosowe: dolny, środkowy i górny. Między małżowinami a przegrodą nosa przewody łączą się w przewód nosowy wspólny, a od tyłu przechodzą w przewód nosowo-gardłowy, który przez nozdrza tylne uchodzi do nosowej części gardła.
Jama nosowa połączona jest z zatokami przynosowymi: zatoką klinową, szczękową i czołową
Ze względu na funkcję w jamie nosowej wyróżnić możemy przedsionek nosa, część oddechową i część węchową.
Przedsionek nosa pokryty jest nabłonkiem płaskim wielowarstwowym zaopatrzonym w włoski, które uczestniczą we wstępnym oczyszczaniu wdychanego powietrza. Błona śluzowa jamy nosowej jest bogato unaczyniona i zwiera liczne gruczoły śluzowo-surowicze. W część węchowej, zajmującej górną część jamy nosowej i górną powierzchnię małżowiny górnej, błona śluzowa pokryta jest nabłonkiem wielorzędowym, którego najważniejszą część stanową komórki węchowe. Część oddechowa zajmuje pozostałą część jamy nosowej, w tym także małżowiny nosowe: środkową i dolną. Podobnie jak w okolicy węchowej tutaj także wyściółkę stanowi błona śluzowa z nabłonkiem wielorzędowym migawkowym zawierającym liczne komórki kubkowe.
W obrębie jamy nosowej i jej okolic znajdują się elementy układu odpornościowego: grudki chłonne oraz migdałki: gardłowy i podniebienne.
Funkcje jamy nosowej:
• ogrzanie powietrza;
• nawilżenie powietrza parą wodną;
• oczyszczenie powietrza z kurzu i innych drobin;
• odbiór i identyfikacja zapachów.