Tchawica to narząd układu oddechowego leżący pomiędzy krtanią a oskrzelami. Rozpoczyna się na wysokości VI-VII kręgu szyjnego, a kończy na wysokości czwartego kręgu piersiowego rozdwojeniem tchawicy na dwa oskrzela główne. W dolnym odcinku części szyjnej tchawica objęta jest przez tarczycę.
Tchawica ma postać sprężystej rury osiągającej długość 12 centymetrów. Zbudowana jest z ułożonych jedna za drugą 16-20 chrząstek podkowiastych, które połączone są pasmami tkanki łącznej (więzadła obrączkowe) i mięśniami gładkimi. Ostatnia chrząstka ma postać dwóch półpierścieni i tworzy tak zwaną ostrogę. Chrząstki zapewniają sztywność, a tkanka łączna elastyczność. To sprawia, że struktura tchawicy jest stabilna i stale otwarta – nie zapada się w czasie oddychania. Półksiężycowaty kształt chrząstek tchawicznych sprawia, że stanowią one rusztowanie tylko dla trzech ścian tchawicy: przedniej i bocznych. Tylna ściana jest błoniasta. W ścianie tchawicy wyróżnić możemy dwie warstwy: zewnętrzną i wewnętrzną. Pierwszą z nich budują chrząstki tchawiczne. Drugą zaś stanowi zbudowana z nabłonka wielorzędowego migawkowego błona śluzowa, która tworzy na ścianie podłużne fałdy. W błonie śluzowej oraz tkance podśluzowe znajdują się liczne gruczoły śluzowo-surowicze.
 |
|
Przedni widok chrząstek krtani, tchawicy i oskrzeli |
Funkcją tchawicy jest:
• transport powietrza z krtani do oskrzeli w czasie wdechu oraz w kierunku przeciwnym w czasie wydechu;
• oczyszczanie wdychanego powietrza;
Rzęski nabłonka migawkowego wyłapują dostające się do tchawicy mikroorganizmy oraz drobiny kurzu i pyłu, a śluz zlepia je ze sobą. Rzęski wykonując ruch ku górze przesuwają powstałą w ten sposób wydzielinę, która następnie jest odktuszana lub połykana. Tchawica chroni więc oskrzela i płuca przed „nieproszonymi intruzami”.