Słowo dżihad wywodzi się od arabskiego „dżahada”, co oznacza „wysiłek, zmaganie się z czymś, dokładanie starań”. Obecnie na Zachodzie termin ten interpretowany jest jako „święta wojna”. W obrębie samego islamu na próżno szukać jednego znaczenia, które byłoby uznawane przez wszystkich muzułmanów. Wynika to z faktu, że koncepcja dżihadu nie była jeszcze skodyfikowana za czasów Proroka.
Termin „dżihad” pojawił się w Koranie, gdzie oznaczał wszystkie działania podejmowane przez muzułmanów w celu rozpowszechniania i utrwalania islamu na danym terenie. Do owych działań należała zatem zarówno walka zbrojna, przymusowe nawracanie niewiernych, jak i pokojowe propagowanie religii muzułmańskiej. Na tym gruncie teologowie opracowali koncepcję czterech form dżihadu, do których należą:
1) dżihad sercem – oznacza walkę wewnętrzną muzułmanina z samym sobą, swoimi słabościami i grzechem; doskonalenie siebie;
2) dżihad językiem – tzw. da’wah – pokojowe głoszenie religii muzułmańskiej;
3) dżihad rękami – to realna pomoc gminie muzułmańskiej w przypadku potrzeby;
4) dżihad mieczem –.nawracanie niewiernych i obrona islamu poprzez walkę zbrojną.
Można się spotkać również z podziałem na dżihad większy (obejmujący dżihad sercem, językiem i rękami) oraz na dżihad mniejszy (walka zbrojna – kital). Do dżihadu mniejszego może wezwać tylko uprawniony przywódca społeczności muzułmańskiej. Śmierć w takiej wojnie daje muzułmaninowi natychmiastowe zbawienie i odpuszczenie win. Kobiety i dzieci są wyłączone z prowadzenia dżihadu mniejszego.
W imperium osmańskim (XII-XX w.) dżihad oznaczał przede wszystkim wojnę prowadzoną w imię islamu. Współczesne rozumienie tego terminu jako zbrojnej walki z Zachodem, to idea ukuta przez ruchy fundamentalistyczne, które za swój obowiązek uznają wojnę z dżahilijją (niewiedzą, ignorancją, brakiem wiary w Boga) cywilizacji euroamerykańskiej. Do tej koncepcji odwołują się również organizacje, które żądają usunięcia Izraela z ziem arabskich. Zdarza się także, że do dżihadu wzywają muzułmanie przeciw muzułmanom, jak to miało miejsce w końcu XX w., w czasie wojny iracko-irańskiej.
Należy jednak pamiętać, że fundamentaliści stanowią tylko ułamek wyznawców islamu. Najczęstsze stanowisko wobec dżihadu wśród pozostałych muzułmanów to pogląd, że wolno prowadzić walkę zbrojną tylko wtedy, gdy zagrożona jest umma muzułmańska.