Zupełnie inaczej niż w państwach europejskich układają się stosunki państwo-Kościół w krajach muzułmańskich. W świecie islamu zachodzi ścisły związek islamu z państwem, nie funkcjonuje tu rozdzielenie życia religijnego od świeckiego. Władza świecka jest darem od Boga (początek takiej tradycji dał Mahomet), przez co w krajach islamskich nie ma podziału na organy i instytucje świeckie i religijne.
Stopnień powiązania życia społecznego, świeckiego z islamem jest różny w określonych państwach muzułmańskich. Najmniejszy związek struktur państwowych z religijnymi występuje w Turcji, która sporo czerpie z tradycji europejskich – ustawa zasadnicza tego kraju ustanawia świecki charakter państwa, natomiast najsilniejszy wpływ struktur religijnych na życie państwa obserwujemy w Iranie, gdzie władzę państwową dzierżą duchowni. Są to skrajne przypadki, większość państw muzułmańskich jest pomiędzy tymi dwoma postawami.
Charakterystyczne dla funkcjonowania krajów islamskich jest stosowanie się do szariatu. Szariat (arab. szari'a(t) – droga prowadząca do wodopoju) to prawo religijne, zgodnie z którym regulowane są wszystkie dziedziny życia prywatnego i społecznego obywateli. Źródłami tego prawa są: Koran (święta księga islamu), sunna (przykład czynów i praktyk Mahometa, który wyznacza obowiązki współczesnego muzułmanina), kijas (wnioskowanie przez analogię), idżma (jednomyślne postanowienie prawników islamskich lub ummy, czyli wspólnoty islamskiej).