Pojęcie kanonu biblijnego
Słowo „kanon” pochodzi z greki i pierwotnie oznaczało przyrząd do mierzenia lub regułę. Z czasem zaczęto nim określać listę tekstów biblijnych, które są zgodne z przyjętymi przez chrześcijaństwo założeniami wiary. Kanon biblijny obejmuje więc te księgi Pisma świętego, które zostały uznane przez Kościół za napisane pod natchnieniem Ducha świętego. Ostatecznie zbiór ten został ustalony na Soborze Trydenckim w 1546 r. Księgi kanoniczne, zgodnie z doktryną Kościoła, zawierają prawdziwe zasady wiary i postępowania zgodnego z moralnością chrześcijańską.
Podział Biblii
Na Biblię katolicką składają się 72 księgi kanoniczne: 45 należy do Starego Testamentu, zaś do Nowego Testamentu 27. Jak zaznacza Wilfrid J. Harrington, księgami Starego Testamentu, które początkowo budziły wątpliwości były księgi Tobiasza, Judyty, Mądrości, Syracha, Barucha, pierwsza i druga Machabejska, Daniela i Estery, jednak ostatecznie uznano je za natchnione. Z kolei teksty biblijne, które nie wchodzą w skład kanonu nazywa się apokryfami.
KSIĘGI STAREGO TESTAMENTU
KSIĘGI HISTORYCZNE:
Pentateuch (Tora):
Księga Rodzaju, Księga Wyjścia, Księga Kapłańska, Księga Liczb, Księga Powtórzonego Prawa
* opis stworzenia świata
* potrójne przymierze z Bogiem: Noego, Abrahama i Mojżesza (na górze Synaj)
* dzieje Izraela od czasów Abrahama do Mojżesza, „Pentateuch” kończy się przed wejściem do Ziemi Obiecanej
Księga Jozuego
* zdobycie Kanaanu (Ziemi Obiecanej) przez Jozuego
Księga Sędziów
* walki Izraelitów z Kananejczykami i Filistynami
Księgi Samuela
* dzieje monarchii żydowskiej od Saula, przez Dawida po Salomona
Księgi Królewskie
* dzieje królestw Izraela i Judy, rządy Salomona, Kronika Królów Judy, Kronika Królów Izraela
Księga Ezdrasza
Księga Nehemiasza
* niewola babilońska, odbudowa gminy żydowskiej przez Ezdrasza i Nehemiasza (zarządcy Judy pod panowaniem i reforma religijna
Księga Tobiasza
* czasy do panowania Antiocha IV
* historia małżeństwa Tobiasza i Sary
Księga Judyty
* wybawienie Żydów z niewoli asyryjskiej za pośrednictwem modlitwy i ofiary Judyty
Księga Estery
* wybawienie Izraela za pośrednictwem Estery
I i II Księga Machabejska
* nazwa od przydomka Judy, przywódcy powstania machabejskiego
KSIĘGI DYDAKTYCZNE:
Księga Hioba
* historia męża sprawiedliwego, który zaufał Bogu mimo nieszczęść
Księga Psalmów
*zbiór 150 psalmów Dawida
Księga Przysłów
* antologia przysłów gromadzonych w okresie 500 lat
Księga Koheleta
* wykład światopoglądu Koheleta
Pieśń nad pieśniami
* alegoryczna pieśń o przymierzu Boga i człowieka
Księga Mądrości
* wykład na temat mądrości Bożej w dziejach i mądrości ludzkiej
Księga Syracha
* wykład pobożności i moralności Syracha
KSIĘGI PROFETYCZNE:
Czterech Proroków Większych:
Izajasza, Jeremiasza, Ezechiela, Daniela
Dwunastu Proroków Mniejszych:
Ozeasza, Joela, Amosa, Abdiasza, Jonasza
Micheasza,Nahuma,Habakuka, Sofoniasza, Aggeusza, Zachariasza, Malachiasza
KSIĘGI NOWEGO TESTAMENTU
KSIĘGI HISTORYCZNE:
Ewangelia świętego Marka
Ewangelia świętego Mateusza
Ewangelia świętego Łukasza
Ewangelia świętego Jana
* opis narodzin, życia i śmierci Jezusa Chrystusa
Dzieje Apostolskie
* opis rozprzestrzenia się chrześcijaństwa za sprawą działalności Piotra i Pawła
KSIĘGI DYDAKTYCZNE:
Listy świętego Pawła:
Do Rzymian, do Koryntian, do Galatów, do Efezjan, do Filipian, do Kolosan, do Tesaloniczan, do Tymoteusza, do Tytusa, do Filemona
Listy powszednie:
Jakuba, Piotra I i II, Jana I, II i III, Judy
* listy pasterskie, więzienne, powszednie
KSIĘGI PROFETYCZNE:
Apokalipsa świętego Jana
* symboliczno-alegoryczne objawienie na temat końca dziejów