Związki frazeologiczne z Biblii - pochodzenie i ich znaczenie

Alfa i Omega

Oznacza najwyższy autorytet, osobę obdarzoną szczególną wiedzą. Wyrażenie wywodzi się z Apokalipsy świętego Jana, gdzie pełni funkcję określenia Boga: „Jam jest Alfa i Omega, Pierwszy i Ostatni, Początek i Koniec”. Alfa i Omega to pierwsza i ostatnia litera greckiego alfabetu, a więc symbol wieczności, pełni i Bożej wszechmocy. 

Arka Przymierza

Oznacza przymierze, porozumienie. Wyrażenie to wywodzi się z „Biblii”, Arka Przymierza była rodzajem złotego kufra, w którym Żydzi przechowywali kamienne tablice z Dekalogiem Mojżeszowym, danym ludziom przez Boga na znak zawarcia z nimi przymierza. Arka podróżowała z Izraelitami przez pustynię, zawsze niesiono ją na początku orszaku, po wejściu do Ziemi Obiecanej umieszczono ją w Świątyni.

Ciemności egipskie

Oznaczają kompletną ciemność, w której nie można niczego zobaczyć. Wyrażenie pochodzi z biblijnej historii o plagach, jakie Jahwe zesłał na Egipcjan, kiedy faraon nie chciał wypuścić Izraelitów z kraju.

Gałązka oliwna

Oznacza pokój i koniec waśni. Wyrażenie wywodzi się z biblijnej historii o potopie, w której gołębica wypuszczona przez Noego z arki wróciła z oliwną gałązką, co było zwiastunem końca powodzi.

Głos wołającego na pustyni

Apel wzywający do doniosłych rzeczy, który nie znajduje odzewu. Wyrażenie pochodzi z Nowego Testamentu, „głosem wołającego na pustyni” nazywa siebie Jan Chrzciciel, nawołujący do nawrócenia przed przyjściem Chrystusa.

Hiobowe wieści

Oznaczają nagłe, bardo złe wiadomości, zwiastujące nieszczęście. Wyrażenie pochodzi z biblijnej historii o Hiobie, mężu boleści, na którego spadły wielkie nieszczęścia.

Judaszowe srebrniki

Oznaczają zapłatę za zdradę, pieniądze zdobyte bardzo nieuczciwymi metodami. Wyrażenie wywodzi się z Nowego Testamentu. Judasz za wydanie Jezusa faryzeuszom otrzymał od nich zapłatę w postaci trzydziestu srebrników.

Judaszowy pocałunek

Oznacza pocałunek fałszywy, pozorną przyjaźń. Wyrażenie wywodzi się z Nowego Testamentu. Judasz wydał Jezusa, składając na Jego twarzy pocałunek, który miał być znakiem rozpoznawczym dla żołnierzy.

Kamień węgielny

Oznacza fundament, podstawę, a także symboliczny początek budowy lub idei. Wyrażenie wywodzi się z psalmu 118, w którym pojawia się prorocza zapowiedź męki i zmartwychwstanie Chrystusa: „Kamień odrzucony przez budujących stał się kamieniem węgielnym”. Kamień węgielny jest tu alegorią Mesjasza.

Kozioł ofiarny

Oznacza osobę niewinną, na którą zrzuca się odpowiedzialność za jakieś wykroczenie w celu odsunięcia uwagi od innych. Wyrażenie wywodzi się z Księgi Kapłańskiej, gdzie opisuje się tradycję składanie ofiary z kozła będącego darem przebłagalnym za winy Izraela. Mechanizm kozła ofiarnego jest uniwersalnym zachowaniem społecznym spotykanym we wszystkich kulturach świata, został on opisany przez Rene Girarda.

Kraina mlekiem i miodem płynąca

Oznacza miejsce urodzajne, przypominające raj, obfitujące we wszelkie bogactwa. Wyrażenie wywodzi się ze Starego Testamentu, gdzie oznacza ziemię Kanaan, czyli Ziemię Obiecaną, do której Żydzi wędrowali z Egiptu przez pustynię.

Manna z nieba

Nagła odmiana losu, zwłaszcza w sensie finansowym, nieoczekiwany dar. Wyrażenie to wywodzi się z biblijnej historii o wędrówce Izraelitów przez pustynię. Kiedy Żydom groził głód, Bóg zesłał im z nieba mannę – chleb.

Palec Boży

Znak ingerencji Boga w ludzkie sprawy, napomnienie lub kara. Wyrażenie wywodzi się ze Starego Testamentu, z historii o plagach egipskich. Kiedy Bóg zesłał na Egipcjan plagę komarów, kapłani orzekli, że to „palec Boży”.

Plagi egipskie

Oznaczają Bożą karę zesłaną na ludzi, nieszczęście. Wyrażenie wywodzi się z biblijnej historii o wyprowadzeniu Izraelitów z Egiptu. Kiedy faraon nie zgadza się na odejście Żydów, Bóg zsyła na nich plagi (między innymi szarańczę, komary, ciemności).

Salomonowy wyrok

Oznacza wyrok sprawiedliwy, wydany przez mędrca. Wyrażenie wywodzi się z biblijnej historii o królu Salomonie, synu Dawida, który był obdarzony szczególną mądrością i potrafił rozstrzygać w najtrudniejszych sprawach.

Sodoma i Gomora

Oznacza skrajny nieporządek, a także siedlisko zepsucia i rozpusty. Wyrażenie wywodzi się z biblijnej historii o Sodomie i Gomorze, które za grzechy popełniane przez mieszkańców zostały zniszczone przez Boga za pomocą ognia i siarki.

Sól ziemi

Elita moralna rodzaju ludzkiego, najbardziej wartościowi ludzie. Wyrażenie wywodzi się z Nowego Testamentu. Solą ziemi Chrystus nazywa swoich uczniów.

Trąba jerychońska

Oznacza osobę niezwykle hałaśliwą i krzykliwą. Wyrażenie wywodzi się ze Starego Testamentu, z historii o zdobywaniu Jerycha przez Izraelitów. Mury tego miasta runęły, kiedy na polecenie Jozuego siedmiu kapłanów zadęło w siedem trąb.

Ucho igielne

Przejście zbyt wąskie, by można się przez nie przecisnąć. Wyrażenie pochodzi z Nowego Testamentu. Chrystus powiedział, że „łatwiej wielbłądowi przejść przez ucho igielne, niż bogatemu wejść do królestwa niebieskiego”.

Umywać ręce

Oznacza pozbycie się odpowiedzialności w niewygodnej sprawie. Wyrażenie pochodzi z Nowego Testamentu. Piłat dokonuje symbolicznego umycia rąk, skazując Chrystusa na śmierć.

Wdowi grosz

Oznacza ofiarę złożoną z ostatnich pieniędzy, dar ubogiej osoby. Wyrażenie wywodzi się z Nowego Testamentu. Chrystus widząc wdowę ofiarującą na cele świątyni swoje ostatnie pieniądze, mówi, że jej ofiara jest najwyższą ze wszystkich złożonych kwot.

Wieża Babel

Oznacza pomieszanie języków, nieporozumienie i zamęt wywołany odmiennością zdań, a także bluźnierczą ambicję dorównania Bogu. Wyrażenie to pochodzi z biblijnej historii o wieży budowanej przez ludzi w celu dosięgnięcia nieba. Bóg aby to uniemożliwić, pomieszał budowniczym języki.

Zakazany owoc

Oznacza nieodpartą pokusę, której realizacja grozi poważnymi konsekwencjami. Wyrażenie pochodzi z biblijnej historii o Adamie i Ewie. Bóg zakazał ludziom spożywania owoców z drzewa poznania, jednak Ewa skuszona przez węża zerwała owoc i podała go Adamowi.

Ziemia obiecana

Oznacza realizację życiowych celów, rajską krainę szczęśliwości. Wyrażenie wywodzi się z biblijnej historii exodusu Żydów z Egiptu i ich wędrówki do ziemi obiecanej im przez Jahwe.

Złoty cielec

Oznacza bałwochwalstwo, hołdowanie niewłaściwym wartościom, stawianie bogactwa na szczycie hierarchii własnych celów. Wyrażenie wywodzi się z biblijnej opowieści o wędrówce Izraelitów przez pustynię. Podczas nieobecności Mojżesza, który udał się na górę Synaj, Żydzi odlali ze złota cielca i oddali mu boską cześć, sprzeniewierzając się Jahwe.

Polecamy również:

  • Biblia - geneza (czas powstania, autorzy)

    Biblia to zbiór ksiąg (Stary Testament – 46, Nowy Testament – 27), spisanych na przestrzeni całego tysiąclecia. Dzieje rodów pierwszych patriarchów Izraela były przekazywane ustnie z pokolenia na pokolenie. Przyjmuje się, że pierwsze księgi biblijne zaczęto spisywać ok. XIII w.... Więcej »

  • Podział ksiąg biblijnych

    Słowo „kanon” pochodzi z greki i pierwotnie oznaczało przyrząd do mierzenia lub regułę. Z czasem zaczęto nim określać listę tekstów biblijnych, które są zgodne z przyjętymi przez chrześcijaństwo założeniami wiary. Kanon biblijny obejmuje więc te księgi Pisma świętego, które zostały... Więcej »

  • Znaczenie Biblii dla kultury

    Dla wyznawców judaizmu i religii wywodzących się chrześcijaństwa (m.in. katolicyzm, protestantyzm, prawosławie) Biblia to sacrum, Święta Księga zawierająca spisane na przestrzeni wieków Słowo Boże Więcej »

  • Stary Testament - opracowanie (autorzy, języki, treść)

    Jak zaznacza Harrington, Stary Testament powstawał przez bardzo długi okres, a okoliczności procesu formowania się ostatecznego kształtu Biblii są bardzo skomplikowane. Pierwsze źródła pisane pojawiły się w czasach Mojżesza, około XIII w. przed narodzeniem Chrystusa. Chodzi o zalążki... Więcej »

  • Nowy Testament - informacje (autorzy, czas powstania, język)

    Słowo „testament” wywodzi się z języka greckiego i oznacza przymierze. Nowy Testament tłumaczy się zatem jako „nowe przymierze”, które Bóg zawarł z człowiekiem. Przymiotnik „nowy” wskazuje, że przekaz zawarty w tym tekście sakralnym różni się od wcześniejszej... Więcej »

Komentarze (12)
Wynik działania 5 + 2 =
aaa
2022-09-08 18:37:03
Dziena
arbuz 7
2021-04-09 14:06:28
nie pomogło szukałem frazeologizmu dźwigać swój krzyż i droga cierniowa a tu tego nie ma.
joł
2020-10-29 10:27:33
spoko nawet
marcinfugas69
2018-12-13 08:34:04
Polecam Piotr Fronczewski
ADMIN
2017-01-23 14:31:25
@Trąba - robimy, co w naszej mocy. Dziękujemy :)
Trąba
2017-01-18 20:03:58
Dziękuję, bardzo przydatny tekst! ;)
POLSKI
2016-12-19 17:22:13
Bardzo pomaga z polaka
M. T.
2016-10-26 12:21:34
nie pomogło, nie znalazłem tego czego szukałem kurde
gimnazjalistka
2016-09-13 15:08:53
dzieki, bardzo pomocne
Ja xd
2016-02-27 10:37:39
Mam zadanie domowe! No i gitara! Kocham osobę która stworzyła tą stronę!!!
K.
2015-12-17 15:28:37
Super
imie/nick
2015-11-02 11:09:05
za***iste
Ostatnio komentowane
supa
• 2024-12-05 14:20:12
ess
• 2024-12-04 18:43:47
Ciekawe i pomocne
• 2024-12-03 20:41:33
nie jaja nie
• 2024-11-30 20:37:38
pragnę poinformować iż chodziło mi o schemat obrazkowy lecz to co jest napisane nie j...
• 2024-11-28 16:29:46