Compound nouns to polskie rzeczowniki złożone. Ich cechą charakterystyczną jest to, że składają się z co najmniej dwóch wyrazów. Compound nouns mogą być tworzone przez różne części mowy w różnych zestawieniach.
I. Oto najczęściej spotykane compound nouns:
1) rzeczownik + rzeczownik (noun + noun)
girlfriend - dziewczyna (girl + friend)
handball - piłka ręczna
housewife - gospodyni domowa
2) przymiotnik + rzeczownik (noun + adjective)
public relations = public + relations
current account - rachunek bieżący
stainless steel - stal nierdzewna
3) dłuższe złożenia
cost of fame - cena sławy
one-parent family - rodzina niepełna
personal income tax - podatek dochodowy
4) forma -ing + rzeczownik (-ing form + noun)
living room - pokój dzienny
driving license - prawo jazdy
chewing gum - guma do żucia
5) rzeczownik + forma -ing (noun + -ing form)
heartbreaking - rozdzierający/łamiący serce
awe-inspiring - budzący respekt
lifesaving - ratowanie życia
6) z przyimkiem of
a cup of milk - kubek mleka
a box of chocolate - pudełko czekoladek
a chest of drawers - komoda
Powyższe zestawienie rzeczowników wskazuje specyficzną relację pomiędzy nimi: pojemnik – zawartość.
II. Pisownia rzeczowników zbiorowych często sprawia problem. Części składowe mogą być bowiem zapisane na trzy różne sposoby:
- jako jeden wyraz:
laptop - laptop
bedroom - sypialnia
haircut - ścięcie (włosów)
- z łącznikiem:
a computer-game - gra komputerowa
make-up - makijaż
a taxi-driver - taksówkarz
- jako osobne słowa:
leisure centre - centrum rekreacyjne
swimming pool - basen
bus stop - przystanek autobusowy
Niekiedy spotyka się też podwójną pisownie, np. do-it-yourself i do it yourself. Reguły nie są sztywne, dlatego jeśli nie jesteśmy pewni, jak zapisać dany wyraz, powinniśmy sięgnąć po słownik.
Niektóre compound nouns złożone są z dwóch rzeczowników w liczbie pojedynczej, inne - z dwóch w liczbie mnogiej:
a car park - parking
a clothes shop - sklep z ubraniami
W obu przypadkach mamy jednak do czynienia z compound nouns w liczbie pojedynczej.
III. Liczba mnoga compound nouns
Liczbę mnogą rzeczowników złożonych stanowiących jeden wyraz tworzymy tak jak liczbę mnogą rzeczowników prostych, czyli najczęściej przez dodanie końcówki -s lub -es:
cowboy - cowboys
toothbrush - toothbrushes
Należy również zwracać uwagę na wyjątki:
chairman - chairmen
businesswoman - businesswomen
W przypadku compound nouns zapisywanych oddzielnie lub z łącznikiem liczba mnoga tworzona jest od członu głównego złożenia, np.:
dancing shoe - dancing shoes
business card - business cards
life-style - life-styles
father-in-law - fathers-in-law
Szczegóły dotyczące tworzenia liczby mnogiej (w ogóle) opisane są w osobnym podrozdziale.
Lista często spotykanych compound nouns:
credit card - karta kredytowa
open air - wolne powietrze
sunglasses - okulary przeciwsłoneczne
delivery service - dostawa
nightclub - klub nocny
sunbathing - kąpiel słoneczna
bestseller - hit
generation gap - konflikt pokoleń
air conditioning - klimatyzacja
driving licence - prawo jazdy
shopping mall - centrum handlowe
common sense - zdrowy rozsądek
show business
brother-in-law - szwagier
pocket money - kieszonkowe
suitcase - walizka
copyright - prawa autorskie
newspaper - gazeta
homework - zadanie domowe
background - tło
lipstick - szminka
goldfish - złota rybka
hairdresser - fryzjer
network - sieć