Po bitwie pod Salaminą w roku 480 p.n.e., a następnie już rok później pod Platejami siły Perskie zgromadzone w Grecji właściwej zostały całkowicie pokonane. W skutek zwycięstwa Grecji w przeciągu następnych lat, Persja straciła na rzecz Związku Morskiego (sojusz Aten oraz polis wyzwolonych spod władzy Perskiej) swoje tereny w Europie, większość miast greckich w Azji Mniejszej oraz Wyspy Egejskie. Zakończenie wojen z Persja rozpoczęło w Grecji kształtowanie się nowej sytuacji politycznej, której cechą charakterystyczną było wysunięcie się Aten jako nowej siły oraz konkurenta Sparty.
Po raz pierwszy w historii Starożytnej Grecji jej obywatele znaleźli się w sytuacji która mogła by ich zmobilizować do stworzenia jednego organizmu państwowego – państwa greckiego. Według niektórych badaczy w Sparcie istniała pewna grupa osób która chcąc wykorzystać zaistniałą sytuacje – zniszczenie niektórych polis (np. Aten) bądź też skompromitowanie się innych poprzez współprace z Persami (np. Teby) ugruntować pozycje Sparty. Jednak pomysł ten spotkał się z oporem eforów, którzy widzieli w nim negatywne skutki jaki mógł by przynieść wobec wewnętrznej sytuacji Sparty.
W międzyczasie w Atenach planowano stworzenie odrębnej od związku peloponeskiego organizacji politycznej. Do jej stworzenia Ateńczycy wykorzystali oswobodzonych z panowania perskiego greckie polis, głównie znajdujące się w obszarze Morza Egejskiego oraz Azji Mniejszej. W roku 478 p.n.e. zostaje zawiązany Związek Morski, który swoim powstanie osłabiają pozycje Sparty.
Ateńczycy od początku powstania związku zaznaczyli się jako przodujące polis. Powstanie Związku Morskiego wytworzyło nową sytuacje polityczną w Grecji. Spartańskie plany hegemoni zostały pokrzyżowane i od tej pory przestała zajmować się walką z Persami.
Najazd w pierwszej kolejności Dariusza a następnie jego syna króla Kserksesa mógł stać się impulsem do zjednoczenia Grecji, jednak doprowadził ostatecznie do jej politycznego rozbicia. Obok dominującego wcześniej Spartańskiego polis, powstała nowa potęga Aten, oparta na zupełnie odmiennych postawach.