Aleksander Wielki (Aleksander III Macedoński) był królem Macedonii z dynastii Argeadów. Żył w latach 356-323 p.n.e. Został zapamiętany jako wielki zdobywca, twórca bliskowschodniego imperium. Jakie jest pochodzenie Aleksandra Wielkiego i jakie są jakiego największe dokonania?
Aleksander Wielki - pochodzenie
Aleksander Wielki urodził się w 356 p.n.e.. Najstarszy prawowity syn króla Macedonii - Filipa II.
Filip II Macedoński zadbał o wykształcenie Aleksandra. Jednym z nauczycieli Aleksandra był Arystoteles – grecki filozof. Uczył go przede wszystkim polityki i literatury.
W wieku 16 lat odparł ataki trackiego pleniona na północnej granicy Macedonii, wtedy po raz pierwszy sprawował komendę nad wojskiem. Dwa lata później dowodził jazdą macedońską w bitwie pod Cheroneją. Nawet jako król we wszystkich bitwach obejmował komendę nad jazdą.
Aleksander Macedoński - dokonania
Objęcie tronu i plany wojny z Persją
Aleksander Wielki w wieku 20 lat, po śmierci swego ojca Filipa II (zginął z ręki nasłanego napastnika w przeddzień wyprawy na Persję),czyli w 336 r. p.n.e, rozpoczął panowanie jako władca Macedonii. Filip II, podporządkowawszy sobie Grecję, planował uwolnić spod panowania perskiego Greków w Azji Mniejszej, a także zagarnąć legendarne bogactwa perskie. W związku ze śmiercią Filipa II wyprawa na Persję opóźniła się o dwa lata. Powodem opóźnienia wyprawy był bunt greckich miast, który Aleksander musiał stłumić.
Wojna z Persją
Aleksander wyruszył na wojnę w roku 334 p.n.e. Po przekroczeniu cieśniny Hellspont wkroczył do Azji Mniejszej z wojskiem liczącym około 32 tysiące piechoty i 5100 jazdy. Ze względu na wielkość imperium perskiego, przewyższającej liczebności wojsk Perskich, wojna ta dla Aleksandra była ryzykownym przedsięwzięciem. Z drugiej jednak strony władca perski miał problemy z utrzymaniem jedności państwa. Wkraczając na terytorium Persji, Aleksander wiedział, że musi się spieszyć – utrzymanie armii było bardzo kosztowne dla państwa. Potrzebne mu było oczywiście zwycięstwo, a przede wszystkim łupy, które mógł zdobyć podczas wojny.
Pierwsza zwycięska bitwa Aleksandra rozegrała się nad rzeką Granik, gdzie rozbił cześć wojsk perskich dowodzonych przez lokalnych napastników. Do wiosny 333 r. p.n.e. wojska Aleksandra dotarły do Frygii w środkowej Azji Mniejszej. W Gordion (stolia Frygii) znajdował się pochodzący z pradawnych czasów wóz splątany węzłem. Według legendy osobie, która rozwiąże węzeł gordyjski, Azja przypadnie we władanie. Aleksander Macedoński przeciął węzeł mieczem. W listopadzie 333 r. p.n.e. Aleksander rozgromił kolejną perską armię dowodzoną przez króla Dariusza. Bitwa rozegrała się w nadmorskiej dolinie nad zatoką Issos. Dariusz III przegrał nie tylko bitwę, w ręce Aleksandra wpadł obóz, w którym była żona i siostra króla, sam Dariusz ratował się ucieczką.
Wojna w Egipcie - Aleksander jako faraon
Kolejno armia Aleksandra ruszył w kierunku Egiptu. Marsz opóźniła długotrwała próba zdobycia Tyru. Kapitulacja nastąpiła dopiero po siedmiu miesiącach walk. Jesienią 332 r. p.n.e. perski namiestnik skapitulował w Egipcie.
Egipcjanie wynieśli Aleksandra Macedońskiego na tron jako nowego faraona. Wiosną 331 r. p.n.e. w zachodniej części ujścia Nilu założył miasto, które otrzymało nazwę Aleksandria. Około roku 332 p.n.e. Aleksander zajął Egipt.
Aleksander Wielki królem Persji
Ostatni etap kampanii przeciwko Dariuszowi III miał miejsce jesienią 331 r. p.n.e.. Aleksander przemaszerował przez Egipt, kierując się na północny wschód. Do starcia doszło w pobliżu wioski Gaugamela, armia Dariusza została doszczętnie rozbita. Tak jak pod Issos, w tym wypadku również Dariusz rzucił się do ucieczki na swym rydwanie. Aleksander Wielki zadał ostateczną klęskę Dariuszowi III, zajął Babilon, Suzę oraz Persepolis z pałacami królewskimi i został obwołany królem perskim.
Wyprawa do Iranu oraz Indii
W latach 329–327 p.n.e. Aleksander zajął północno wschodni Iran, zaś wiosną 327 r. p.n.e. wyruszył do Indii. Ostatecznie udało mu się opanować Pendżab, jednak opór miejscowej ludności, uciążliwe warunki klimatyczne oraz zmęczenie żołnierzy zmusiły Aleksandra do przerwania wyprawy. Po powrocie do Babilonu Aleksander poświęcił się planowaniu wyprawy do Arabii i umacnianiu swojej władzy.
Plany pokrzyżowała mu nagła śmierć, zmarł w roku 323 p.n.e.
Aleksander Wielki - jak go zapamiętano?
Aleksander Wielki Macedoński dla wielu był wspaniałym taktykiem i strategiem, dobrym administratorem i przede wszystkim politykiem i wodzem.
Aleksander, chcąc rządzić, dokonywał podbojów. W chwili śmierci władał największym widzianym do tej pory imperium. Rozciągało się ono w linii prostej 5000 km od Morza Adriatyckiego do rzeki Indus.
Podczas swych kolejnych wypraw założył wiele istniejących do dziś miast. Znajdują się one przy ważnych szlakach komunikacyjnych, są to np: Aleksandria, Herat, Kandahar, które w późniejszych czasach odgrywały rolę ważnych ośrodków wojskowych i kulturalnych.
Aleksander Wielki nie zostawił następcy, imperium rozpadło się na skłócone ze sobą części. Rządzili nimi byli wodzowie Aleksandra, znani jako didochowie lub następcy.