Epoka hellenistyczna - definicja, cechy, charakterystyka

Epoka hellenistyczna (hellenizm, epoka aleksandryjska) miała początek w 323 r. p.n.e. – śmierć Aleksandra Macedońskiego, zwanego Wielkim, koniec nastąpił w 30 r. p.n.e. – samobójcza śmierć Kleopatry spowodowana rzymskim podbojem, który zakończył się zajęciem ptolemejskiego Egiptu. Był to okres w dziejach regionu Morza Śródziemnego i Bliskiego Wschodu, a zwłaszcza obszarów znajdujących się pod greckim panowaniem. Pierwszy raz termin epoka hellenistyczna został użyty przez niemieckiego historyka Johanna Gustava Droysen’a. Użył go w swoich pracach na temat Aleksandra Wielkiego, jednak w odniesieniu do szerszego okresu - od śmierci Aleksandra do IV wieku.

Aleksander Wielki swoimi podbojami rozszerzył świat grecki na ogromne obszary imperium perskiego. Wtedy też nastąpiło bezpośrednie spotkanie kultury helleńskiej ze starszymi cywilizacjami Wschodu, pojawiły się nowe prądy w religii, filozofii i sztuce, rozwinęła się nauka. Państwa, które obejmował swymi wpływami, nazywamy dziś hellenistycznymi.

Monarchie hellenistyczne – nowe organizmy państwowe zyskały polityczną dominację, poleis straciły na znaczeniu. Centrami kulturowymi stały się nowe ośrodki miejskie leżące poza Grecją właściwą, takie jak Aleksandria w Egipcie, Antiochia w Syrii, czy Pergamon w Azji Mniejszej.

Powstały one na skutek starć pomiędzy dowódcami potężnych wojsk Aleksandra Wielkiego, zwanych wojnami diadochów (diadoch z gr. następca). Kolejne wojny trwały ponad czterdzieści lat, decydujące znaczenie jednak przy ostatecznym podziale wpływów w podbitym imperium miała bitwa w 301 r. p.n.e. pod Ipsos. By uniknąć ewentualnych pretensji sukcesyjnych, zamordowano w 321 r. p.n.e. Perdikkasa, syna Aleksandra i Baktryjki Roksany. Na mocy porozumienia zawartego w Tripsarseios, ostatecznie dokonano następującego podziału imperium: Antypater miał panować w Macedonii, Ptolemeusz dostał we władanie Egipt, Seleukos miał panować w Babilonii, Lizymach otrzymał Trację, a Antygonosowi przypadła Azję Mniejszą. Mimo iż przyjęli oni tytuły królewskie, prawdziwymi władcami tych terenów byli dopiero ich następcy. Ostatecznie największe znaczenie uzyskały Egipt Ptolemusza II, Azja Antiocha I i Macedonia Antygonosa Gontasa.

Od połowy III w. p.n.e. na skutej ruchów społecznych, wojen, i wpływu Rzymian rozkwit kultury hellenistycznej uległ zahamowaniu, swoją kontynuację znalazła w kulturze bizantyjskiej.

Polecamy również:

Komentarze (1)
Wynik działania 1 + 5 =
kasiakiciamial
2016-01-26 19:29:49
trochę mało i więcej o Aleksandrze macedońskim niż o epoce hellenistycznej...
Ostatnio komentowane
Fajnie, dziękuję
• 2025-02-13 21:09:19
nie wiem po co takie łatwe działanie
• 2025-02-04 15:03:23
W planie wydarzeń punkt 1 i 2 powinny być zamienione miejscami.
• 2025-01-29 19:30:27
Jest tu zawarte wiele niezbędnych oraz interesujących informacji o twórcy i artyście jakim...
• 2025-01-26 10:13:01
To ja ola
• 2025-01-20 14:10:30