 |
| Wassily Kandinsky (ok. 1913) |
Wassily Kandinsky urodził się w 1866 roku w Moskwie w zamożnej rodzinie inteligenckiej. W dzieciństwie i wczesnej młodości mieszkał w Odessie. Z zawodu był prawnikiem i ekonomistą, czynnie praktykował w obu tych dziedzinach. W 1892 roku ożenił się z Anną Szemiakiną, z którą odbył podróż do Paryża. W latach 1893-1896 był wykładowcą prawa na uniwersytecie w Moskwie. W 1896 r. wyjechał do Monachium, by uczyć się malarstwa, jednak po roku porzucił studia.
W roku 1901 Kandinsky założył artystyczne stowarzyszenie „Phalanx”, promujące awangardowe kierunki sztuki, a także prowadzące kursy malarstwa. W 1902 r. Kandinsky poznał swoją drugą wielką miłość Gabriele Munter, z którą podróżował po całej Europie. W 1909 roku założył Nowe Stowarzyszenie Artystyczne organizujące wystawy twórców awangardowych, między innymi Pabla Picassa i Georgesa Braque'a. W 1911 r. – po rozpadzie tej organizacji – powstało stowarzyszenie „Błękitny Jeździec”.
Od roku 1912, kiedy to odbyła się wielka wystawa prac malarza, Kandinsky zdobył światową sławę. Całkowicie nowy kierunek w sztuce zapoczątkowany przez malarza, czyli abstrakcjonizm, kształtował się w latach 1910-1914. Po wybuchu I wojny światowej Kandinsky rozstał się z Gabriele i na krótko wrócił do Rosji, gdzie związał się z Niną Nikołajewną Andriejewską, z którą ożenił się w 1917 roku.
W Związku Radzieckim Kandinsky pracował na Wydziale Sztuk Plastycznych Ludowego Komisariatu Oświaty i w Wyższym Zakładzie Artytyczno-Technicznym. Założył też Akademię Nauki i Sztuki. Z powodu nieporozumień z konstruktywistami, ostatecznie opuścił jednak rodzinny kraj w 1921 roku. Malarz na stałe zamieszkał w Niemczech, gdzie zatrudnił się w prestiżowej szkole architektury i malarstwa abstrakcyjnego Bauhaus w Weimarze. Po dojściu Hitlera do władzy szkoła została jednak zamknięta. Wtedy Kandinsky przeniósł się do Francji, by spędzić tam resztę życia.
Kandinsky zmarł w Neuilly-sur-Seine w 1944 roku z powodu wylewu krwi do mózgu.
Wassily Kandinsky - charakterystyka twórczości
Kandinsky, z zawodu prawnik i ekonomista, zajął się malarstwem dopiero w wielu 30 lat, by stać się jednym z najsłynniejszych awangardowych twórców na świecie. Jest on również autorem kilku bardzo istotnych dzieł z dziedziny teorii sztuki, takich jak: „Punkt i Linia a Płaszczyzna. Przyczynek do analizy elementów malarskich” czy rozprawa „O duchowości w sztuce”.
Zanim Kandinsky zainteresował się malarstwem, tworzył interesujące grafiki inspirowane rosyjskim folklorem i obyczajowością („Pieśni bez słów”, „Ksylografie”, „Jeźdźcy”). Następnie zajmował się malarstwem pejzażowym utrzymanym w stylu kolorystów („Krajobraz z wieżą”, „Krowa”). Prawdziwy przełom w jego twórczości nastąpił jednak około roku 1910, kiedy to Kandinsky zapoczątkował abstrakcjonizm.
Za pierwsze dzieło utrzymane w tej estetyce uważa się „Akwarelę abstrakcyjną”. Malarz zaczął tworzyć dzieła całkowicie pomijające figuratywność i przedmiotowość. Najczęściej otrzymywały one tytuły: „Impresja”, „Improwizacja”, „Kompozycja”. Dzieła te były spowinowacone z abstrakcjonizmem raczej geometryczno-organicznym, choć występowały tu również motywy konkretne, np. jeździec.
Od 1920 roku w twórczości Kandinskiego rozpoczęła się faza architekturalna, inspirowana zwłaszcza malarstwem rosyjskich konstruktywistów („Biała kreska”, „Czerwona plama II”, „Kompozycja VIII”). Na lata 1926-1928 przypadł natomiast okres kół (np. „Kilka kół”).
Ostatni etap twórczości Kandinskiego to faza paryska, która stanowiła połączenie wszystkich wcześniejszych okresów. W tym czasie powstały dzieła takie jak: „Kompozycja IX”, „Kompozycja X”.