Splicing to nazwa procesu polegającego na składaniu genu. Głównym zadaniem tego procesu jest usunięcie intronów w genie nieciągłym tak, aby mRNA biorący udział w translacji mógł kodować ciągły łańcuch polipeptydowy. Przebieg tego mechanizmu odbywa się dzięki kompleksowi zwanemu spliceosomem, który składa się z białek i RNA.
Jak zachodzi splicing?
Mechanizm skupia się na odpowiednim rozpoznaniu intronu, dlatego musi on posiadać sekwencję GU na końcu 5’ oraz sekwencję AG na końcu 3’. Spliceosom rozpoznaje dokładnie te sekwencje i tworzone są z nimi połączenia. Najpierw spliceosom powoduje odcięcie nukleotydu adeninowego z końca intronu 5’ przez co powstaje charakterystyczna pętla, a następnie grupa 3’-OH od uwolnionego egzonu dołącza się do nukleotydu intronu na końcu 3’. W ten sposób egzony łączą się ze sobą, a wycięty intron ma postać lassa.
Samowycinanie się intronów
Kiedy intron sam może katalizować reakcje wycinania, mamy do czynienia z mechanizmem samowycinania się intronów. W tym zjawisku spliceosom nie bierze udziału, a reakcja jest autokatalityczna i zachodzi z udziałem intronów z grupy I lub II. Niekiedy wymaga obecności dodatkowych białek.
Splicing alternatywny
Zachodzi kiedy łączone są ze sobą różne egzony, nie zawsze w takiej samej kolejności w jakiej znajdują się w genie. Czasem w tym splicingu dochodzi do zachowania niektórych intronów oraz do pominięcia egzonów. Ten rodzaj splicingu umożliwia zachowanie zmienności białek, ponieważ z jednego genu może powstać więcej niż jedna cząsteczka mRNA.
Schemat splicingu |